Türkiye’de konut sıkıntısı, her geçen gün giderek artan bir sorun haline geliyor. Konunun çözümü için geniş perspektifli ve yeni bir politika önerisi ortaya konulmalıdır.
Öncelikle inşaat girdi maliyetlerinin mümkün olduğunca düşürülmesi zorunludur. Çünkü ucuz konut edinmek için başka da bir seçenek kalmamıştır.
İlk akla gelen, inşaat sektöründe kullanılan demir, çimento ve ahşap gibi malzemelerde, vergi indirimine ya da verginin tamamen sıfırlanması yoluna gidilmesidir.
TOKİ ve belediyeler eşgüdümünde bu şekilde üretilecek ucuz konutlar, münhasıran evi olmayan vatandaşlara satılmalı ve bu şekilde konut sektörü piyasasına müdahale edilmelidir.
Ancak, böyle bir uygulamaya başlanıldığında, yabancılara konut satışı ile bir kişinin birden fazla konut edinmesinin önüne geçilmesi gerekir.
Diğer bir ifadeyle vatandaşlar için ucuza mal edilen konutların satışa konu edilmesi ya da yüksek karlarla yabancı uyruklu kişilere satılması yasaklanmalı ya da yüksek vergilerle koruma altına alınmalıdır.
Aynı zamanda daha önce adına konut bulunan şahıslar kapsam dışında tutularak ihtiyaç sahiplerine ulaştırılacak bir hizmetin gerçekleştirilmesi sağlanmalıdır.
İnşaat girdilerindeki yüksek vergiler, maliyetleri artırdığı için doğal olarak konut fiyatlarını yükseltiyor ve bu da konut edinmeyi zorlaştırdığı gibi kiraları da devamlı arttırıyor. Böylece dar ve sabit gelirli insanların yaşam şartları çekilmez noktalara taşınır.
O yüzden Devlet, bir takım fedakarlıklar yaparak maliye politikaları yoluyla inşaat maliyetlerini düşürerek, dar gelirli insanların barınma ihtiyaçlarına müdahil olmalı ve onların konut sahibi olabilmelerine olanak tanımalıdır.
İnşaat girdi vergilerinin sıfırlanmasıyla üretilecek konutların, sadece ve sadece yerel halkın konut ihtiyacını karşılamaya yönelik olacağı açıkça belirtilmeli ve böylece bu konutların ticari amaçla kullanılmasının önüne geçilmelidir.
Düşük vergilendirmeye tabi malzemelerin de farklı amaçlar için kullanılmasının da önüne geçilmesi de kontroller ile sağlanmalıdır.
Unutulmaması gerekir ki inşaat girdi vergilerinin sıfırlanması, konut sıkıntısını hafifletmek için etkili bir adım olacaktır.
Binaenaleyh politika yapıcılar, Türk vatandaşlarının konut ihtiyaçlarını gidermek ve spekülatif durumları önlemek için ayrıca uygun dengeleme ve denetleme önlemleri almalıdır. Bu şekilde, hem konut sıkıntısının azaltılması hem de yerel ekonominin korunması sağlanabilir.
