Doğu Anadolu'nun dağlarında açan ve koruma altında bulunan geven bitkisi, en yüksek zirvelerdeki toprakları dahi erozyondan koruması özelliğiyle dikkati çekiyor.
Bölge dağlarında kendiliğinden yetişen geven, her yıl yayılarak çoğaldığı zorlu coğrafyada çorak arazilerin örtüsü haline geldi.
Uzun kökleriyle toprağın kaymasını önleyen geven bitkisi, geniş gövdesiyle de toprağın üstünü örterek rüzgar erozyonuna engel oluyor.
Rüzgar erozyonu ve toprak kaymasının yaşandığı bölgelerde çıkan gevenler, en kurak şartları barındıran topraklarda dahi yayılıp yetişerek adeta kurtarıcı görevi görüyor.
Iğdır Orman İşletme Müdürü Taner Tazegün, yaptığı açıklamada, gevenin en kurak arazilerde dahi kendiliğinden yetiştiğini ve toprakları koruduğunu söyledi.
Tamamen bitkisiz kalan topraklarda dahi gevenin tek başına kaldığını ve doğayı koruduğunu belirten Tazegün, "Geven bitkisi, ormancılıkta toprağın bekçisi olarak bilinir. Ülkemizde 400'e yakın çeşidi var, bunun yarısına yakını da endemik, yani sadece ülkemizde bulunan bitkilerdir." dedi.
Tazegün, bölgenin geçim kaynaklarının başında hayvancılığın geldiğini belirterek, hayvan otlatılmasından dolayı bazı arazilerin bitkisiz kaldığını dile getirdi.
- Kurak bölgelerde yetişerek erozyonu önlüyor
Geven bitkilerinin korunmasını isteyen Tazegün, "Özellikle hayvancılığın yaygın olduğu bölgelerde, aşırı otlatma varsa orada geven en son kalan bitkidir. Çok faydalıdır, erozyonu önleme açısından önemlidir. Kurak mıntıkalarda, yetişen bitkidir. Kökleri çok derine gidiyor, toprağı tutması özelliğiyle bilinir. Yağmur yağmasıyla toprağın akıp gitmesini hem de rüzgarla toprağın erozyona uğramasını önlemektedir." ifadelerini kullandı.
Yöre halkının bu bitkileri bilinçsizce söküp kullanmaması gerektiğini vurgulayan Tazegün, şunları kaydetti:
"Bitkinin kökünü hayvan yemi, üst kısmını ise yakacak olarak kullanmaktalar. Biz de orman teşkilatı olarak, Orman Genel Müdürlüğü sahalarımızda bu türü korumaktayız. Bizim sahalarımızda korumaya alınmış durumda, çıkarılması, sökülmesi yasak. Yerinden sökülmesi ya da bu alanlara hayvan sürüleri sokulması durumunda cezası var."(aa)
