Serka Diyadin?de
Katılımcılara uygulanan destekler dile getirildi
Serhat Kalkınma Ajansı?nın bölge sorunlarına çözüm yolları bulmak ve kalkınmanın yerel dinamiklerini harekete geçirmek amacıyla düzenlediği SERKA SOHBETLERıNıN dördüncüsü Diyadin?de yapıldı. Toplantının en önemli sonucu ilçede bir kalkınma platformuna duyulan ihtiyacın dile getirilmesi oldu.
Daha sonra söz alan katılımcılar devlet kurumları tarafından uygulanan destekleri dile getirdiler. Bu desteklerle zenginin daha zengin olduğunu, gerçekten desteğe ihtiyacı olanların destek mekanizması içine giremediğine değindiler. Konu ile ilgili söz alan Strateji Geliştirme ve Planlama Birim Başkanı ıbrahim Taşdemir, SERKA?nın bir sosyal destek kurumu olmaktan öte kurumlar arası koordinasyonu sağlayan bir yapıya sahip olduğunu dile getirdi. Diyadin?in sahip olduğu jeotermal kaynakların bir hazine olduğunu belirten Taşdemir, bu kaynakların hem turizme hem de seracılığa hizmet edebileceğini, bunun için de doğru projelerle yatırımcı kurum ve kişilere gidilmesi gerektiğini belirtti. Taşdemir şunları söyledi:
?Desteklerle ilgili yaşanan sıkıntıların bir kısmı sistemden bir kısmı da talep edenlerden kaynaklanmaktadır. Biz kimsenin cebine ekmek parası koyamayız ancak insanların çalışacağı işyerlerinin açılmasını destekleyebiliriz, kurumların teknik eleman eksikleri için onlara yardımcı olabiliriz, insanlarımıza çiftçiliği ve besiciliği nasıl yapmaları konusunda verilecek eğitim çalışmalarına destek olabiliriz. Ancak insanımızı eğiterek ve büyük yatırımları buraya çekerek kalkınabiliriz. Artık proje bazlı düşünmeliyiz.?
Diyadin?in en önemli geçim kaynağı olan tarım ve hayvancılıktaki gerileme günün en çok konuşulan konusu oldu. Hayvancılığın ilçede açılacak birkaç fabrikadan daha değerli olduğunu söyleyen katılımcılar, daha önce denenen ancak başarılı olmayan hayvan ırkı ıslahı ile ilgili çalışmalara hız verilmesi gerektiğini ve besiciler için önemli olan yem bitkilerinin ekilmesi ile ilgili teşviklerin daha görünür faaliyetlere verilmesinin doğru olacağına değindiler. Tarım ılçe Müdürlüğü?nün verdiği yonca desteklemelerinden 638 kişinin yararlandığı ilçede, toplam 6 köyden 3168 kişi de mazot desteğinden faydalanmış. Ancak bu destekler üretimin artmasını sağlayamamış. Bunun en önemli nedeni olarak da faydalanıcıların destekleri bir geçim kaynağı olarak görmeleridir. Bu amaçla ilçe Tarım Müdürlüğü denetlemelerini sıkılaştırmış ve yonca desteği aldığı halde ekim yapmayanları veya farklı ürün ekenleri 5 yıl boyunca desteklerden men etmiştir. ılçenin mısır yetiştirilmesi konusunda uygun bir iklim ve toprak yapısına sahip olduğunu belirten besiciler, devletin uyguladığı kota nedeniyle fazla ekim yapamadıklarını söylediler. Katılımcıların üzerinde durduğu diğer konu da Ziraat Bankası?nın verdiği kredilerde istediği teminatlar oldu. Çiftçinin memur kefil veya teminata verecek şehirde bir konutu veya dükkanı bulunmadığını belirten Diyadinliler, bunun yerine kişiye ait tapulu evinin teminat olarak kabul edilmesini istediler. Uygulanmakta olan desteklerin ve teşviklerin ilçe ve bölge insanını hazırcılığa alıştırdığına değinen katılımcılar, ilçenin eğitim düzeyinin ve sosyal hayatının da geçmişe göre gerilediğini belirttiler.
ılçenin nüfusu 25.000 kişiye dayanmasına rağmen resmi olarak 16.000 kişi gözükmesinin yarattığı sıkıntılar üzerinde en çok durulan bir başka konu oldu. Köylerden kaynaklanan göç nedeniyle nüfus artarken, gelenlerin kayıtlarını ilçe merkezine aldırmamaları ıller Bankası?ndan sağlanan kaynağın düşmesine neden oluyor. Bunu aşmanın yolu olarak da toplantıda belediye hizmetlerinden yararlanmak isteyenlerin nüfus kayıtlarını ilçe merkezine aldırmaları önerildi.
Diyadin Belediyesi Proje Ofisi SODES kapsamında 2009 yılında 55 proje hazırlamış ancak bunların 2 tanesi kabul edilmiş ve uygulanmış. Ofis diğer destekleri ve elçilik programlarını da takip ediyor. DAKAP?a verdikleri bir proje ile eski bir oteli dersaneye dönüştüren Proje Ofisi, buradan SBS ve ÖSS?de başarılı olan öğrenciler çıkarmış.
Seslerini teker teker kimseye duyuramadıklarını gören Diyadinliler artık bir kalkınma platformunun gerekliliği konusunda hem fikir. Bu amaçla ilçenin sivil toplum kuruluşları harekete geçmiş durumda. Konu ile ilgili ilçe kaymakamlığından, ilçe kamu kurumlarından ve belediyeden de destek bekliyorlar. Daha önce kaybettikleri karbon fabrikası konusunda ellerinin ve kollarının bağlı kalması onlar için ders olmuş.
Bugüne kadar Iğdır, Doğubayazıt ve Kağızman?da gerçekleştirilen SERKA SOHBETLERı, diğer il ve ilçe merkezlerinde de yapılacak.
