Restorasyon Çalışmaları Bitti

Saray Yapımı Orijinaline Uygun Değil

ıshakpaşa Sarayı No Orijin Yüzüyle Turizm Sezonunu Açtı

            99 yıllık bir çalışma ile hayat bulan ıshakpaşa Sarayı nın 1784 yılında tamamlandığı biliniyor.

            Günümüze kadar ihtişamını sürekli koruyan yapı, 1948 yılından bu yana gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları ile sık, sık gündeme geldi. Sarayda 2007 yılında başlatılan son restorasyon projesi 2009 yılında tamamlandı.

            Kültür ve Turizm Bakanlığı nca desteklenen projede tarihi yapının korunmasına özel bir ilgi gösterilirken, uygulamada teknolojik sistemlerden de yararlanıldı1948 yılından bu yana dönem dönem restorasyon çalışmalarının yapıldığı ıshakpaşa Sarayı, yenilenen yüzüyle merhaba dedi.

            Zeydanlı Turizm inşaat firması tarafından 2007 yılında başlatılan restorasyon çalışmaları 2009 yılında tamamlandı. Kültür ve Turizm Bakanlığı nca finans desteği sağlanan proje 3 milyon 500 bin TL ye gerçekleştirildi.

            Tarihi dokunun zarar görmemesi adına titiz bir çalışmanın yürütüldüğü projede teknolojik yöntemler de devreye alındı. Projede uygulanan teknolojik yöntemlerden biride; 2005 yılı öncesi ve sonrasına ait tüm restorasyon evrelerinin dijital ortama alınması oldu. Projenin tamamlanması ile ıshakpaşa Sarayı nın 24 saat capcanlı olması amaçlanırken, ayrıca yapının sağlam bir şekilde gelecek kuşaklara aktarılması da hedeflendi.

            Restorasyon projesi kapsamında yapıda; daha önce yapılmış olan mevcut ahşap çatı söküldü ve sarayın çatısını oluşturacak sistemin oturması için hidrolik kireçli demir donatılı hatıllar yapıldı. Böylece çatının kendi yükünün ve kardan oluşacak yüklerin homojen bir şekilde duvarlara yayılması sağlandı. Duvarların Statik analizi yapılarak çatıların oturacağı bölümlerin güçlendirilmesi için duvarlara enjeksiyon yapıldı.

            Ahşap konstrüksiyonun oturacağı metal ayaklarda plakalar demontabl bir şekilde yapılırken, böylece sonraki dönemlerde çatıların sökülmek istendiği zaman, saraya hiç bir zarar gelmeden bu koruyucu örtünün sökülebilmesi hedeflendi. Lamine ahşap kirişlerle açıklıkları 12 ile 18 metre arası olan taşıyıcı çatı sistemi oluşturuldu.            Ahşapların hammaddesi, soğuk iklim olan Sibirya?dan işal edilmiş olup, böylece kışları sert geçen Doğubayazıt?ta daha dayanaklı olan bir malzeme kullanılmış oldu. Bu sistem üzerine Camların oturması için Alüminyum doğramalar yerleştirildi. Çok yüksek dayanıma sahip temperli ve kırılmaz Camlar olarak imal edilen camlar yerleştirilip, Cam çatılardan akacak Sular için oluklar yapıldı.

            Suyun bu oluklardan aşağıya aktarılması için çelik borular ve suların akacağı drenaj kanalları açılırken, daha önce yapılmış çimentolu derzler sökülmüş olup, böylece çimento içindeki tuzların saraya vereceği zararların bertaraf edilmesi sağlandı. Bu çimentolu derzlerin yerine hidrolik kireçli horasan harcıyla derz yapılmış olup, eksik ve yıkık yerlerde moloz taş duvarlar ile yeni taş duvarlar yapılmış ve onarılmıştır. Ahşap hatılları eksik veya betondan olan yerlere, ahşap hatıllar yerleştirildi. Sarayın bazı odalarının üzeri orijinalinde varsayılan şekli ile düz dam şeklinde ve izolasyonları yapılarak kapatılmış olup, bununla ziyaretçilerin gözünde eski çatı sisteminin canlanması amaçlandı.

ıshakpaşa Sarayı
            Doğubayazıt?ın 7 km güneydoğusunda, Eski Doğubayazıt ın kayalıkları üzerinde yer alan ıshakpaşa Sarayı nın 1784 yıllında, 99 yıllık bir sürecin sonunda tamamlandığı biliniyor.

Saraydan öte bir külliye yapısında olan ıshakpaşa Sarayı, ıstanbul Topkapı Sarayı ndan sonra ikinci teşkilatlı saray sistemine sahip yapıdır. Saray; cümle kapısı, hamam, cami, selamlık dairesi, merasim ve eğlence salonu, türbe binası, aşevi-mutfak ve harem odası gibi bölümlerden oluşuyor. Yörenin en büyük tarihi eseri ve en çok gezilen turistik alanı olan yapı, son devirde yapılan sarayların en ünlüsü.

            Doğubayazıt?ın 5 km doğusunda bir yamacın tepesinde kurulu olan saray, Osmanlı ımparatorluğu nun Lale Devri nde yapılmış son büyük anıt yapıdır. Harem dairesi Topkapı Sarayı örnek alınarak yapılmış olan saray binasının oturduğu zemin vadi yakasında olduğundan kayalık ve sarptır. Yapının sadece doğu tarafında müsait bir düzlük mevcut olup, bununla saray çevreye bağlanmakta ve saraya giriş çıkışlar sağlanmakta. Türk Saraylar Geleneği nin esas alındığı yapıda, siyah yontma taşlarla alttan yukarıya doğru düzgün bir meyille örülen terasların yüksekliği 15 metreyi bulmakta olup, yapı yaklaşık 7 bin 600 metrekare alana sahiptir.  Haber : Oya UYSAL