Yazı /Derleyen / Fotoğraf Arşivi: Osman Eren
Kaynak kişiler: Naci,gürsel, Fatoş eren
Doğubayazıt’ın ilk ve tek pehlivanı…
Pehlivan Osman, Doğubayazıt’ın yukarı bazid mahallesinde 1908 yılında dünyaya gelmiştir. Babası isa bey annesi ise Zeynep hanımdır. Osman evin tek oğludur ve bacısı ise cemile hanımdır.Yüreğindeki güreş sevdası ise ilk olarak Doğubayazıt’a başlar. O dönem Doğubayazıtaki düğünlerde gençler arasında güreşler yapılmaktadır ve pehlivan Osman bu güreşlere katılarak karşısına çıkan rakiplerini kudretli gövdesiyle hep yenmektedir.
Mahalleden arkadaşı olan ve kendisi gibi güreş sevdalası haci şerif ile birlikte pehlivanlıkları yörelerinde nam salmaya başlamıştır artık.
Osman 1.85 boyunda ,130-140 kilo ağırlığında, kolları kalın, göğsü geniş bir pehlivandır. Osmanı Doğubayazıt ve yöresinde tanımayan güreş meraklısı yoktur. Saçının azlığından dolayı “Kel oso ” ve güreşteki amansız cevvalliğinden dolayıda “Gaddar oso ” lakapları da takılmıştır.
Pehlivan Osman yaşlılık günlerini Doğubayazıt da manifaturacılık yaparak geçirmiş ve 1966 yılında ise kalp krizi sonucu vefat etmiştir.
Gerek güreş meydanlarında, gerek ise meydan dışı hayatında mertliğin, doğru sözlülüğün, cesaretin ve yiğitliğin bütün özelliklerini taşıyan ve bunu göstermiş olmasından dolayı Doğubayazıt’da adeta efsaneleşmiş bir kişidir Osman. Serhat bölgesinde güreş sporunu ilk yapan ve güreşe katkı sunan kişi olmuş ve bu ünvanı almıştır.
YİĞİTLERİN MÜSABAKALARI
Dönemin İlk güreşi düzenleniyordu bazid’de ve Pehlivan Osman alana çıkıyor, yiğitçe güreş tutuyor, sonrada Doğubayazıt’ın en namlı pehlivanı oluyor. Çok uzun bir sürede kendisini bu civarda, hiç yenen olmamıştır. Çok sayıda güreş seyircisi ise güreşi ve pehlivan osmanı izlemek için çoktan yola çıkmıştır bile. Güreşi çok iyi bilirdi, Mertçe güreşirdi, ahlaki yönüyle de yöresinde çok sevilen bir pehlivandı…
Gün yeni doğuyordu bazide arkadaşı haci şerif Doğubayazıt da çok büyük bir güreş oyunlarının olacağını duymuştu, hemen pehlivan osmana iletmişti güreşi düzenleyen kişiler Erzurumlu etem pehlivanı getirmişlerdi. Pehlivan osmanı yeneceklerinden, bahsediyorlardı. Bunu duyan pehlivan Osman “ güreşe faydası olacaksa iyi olur ” demişti.
Doğubayazıt’ın çarşında ise baş pehlivanlık güreşlerinin nasıl geçeceğine dair yorumlar yapılıyordu. Pehlivan Osman o gün her zaman olduğu gibi karısı feride nin özenle hazırladığı kahvaltısını yapmış, Oğlu Mahmutu da yanına alarak ve karısı ferideden’de helallik isteyerek evden ayrılmıştı.
Güreş meydanına arkadaşı şerif ve oğlu Mahmut la gelmişti. Pehlivan Osman’ın taraftarı olan, olmayan herkes ondan övgüyle bahsediyor onun kazanması için dua ediyordu.
Seyirciye doğru her peşrev çekişinde onlardan bir alkış kopuyordu.
Güreş başlar başlamaz rakibi pehlivan osman’a büyük bir hırsla saldırdı. Pehlivan osman daha ilk dakikalarda anlamıştı ki bu pehlivanı kolay yenemeyecekti. Bu yüzden biraz savunma güreşi yapmalıydı. Kendisi yorgun olsa bile Allah vergisi olan dayanıklılığına güveniyordu. Etem pehlivan, onu çok zor durumlara düşürüyor, o ise kıvrak güreşi ile kurtulmayı başarıyordu. Ama her alta düştüğünde bozuk bir zemini olan güreş sahasında kafası yerlere sürtüyordu. Çoğu kez alttan çıkamadığı için yüzü gözü kan içinde kalmıştı. Rakip pehlivan’ın asıl amacı pehlivan osmanı hem yenmek, yenilse bile güreşi mümkün olduğunca uzatmaktı... Pehlivan osman güreşi dengelemişti.
Yine düştüğü zor durumlardan birinde rakibi Pehlivan etem pehlivan osmanın sol umuzuna tırnaklarını bir kartal pençesi gibi geçirip, kopartıp yaralamıştı Osmanı,etemden aldığı bu darbeyle hırslanan Osman o saatten sonra hiç bu kadar rahat güreştiğini hatırlamıyordu. İstediği oyunlara giriyor, daha cesaretli güreşiyordu. Rakibi etem pehlivan osmanın bu enerjisine anlam verememişti, rakibi o’na “kesin yenerim ” gözüyle bakıyordu çünkü.
Ancak güreşin seyri değişmiş ,bir anda etem pehlivan açığa düşmüştü. Sonunda rakibini cesaret ve azimle yenen pehlivan Osman rakibini önce yorup, sonra sırtını yere yapıştırmıştı.
O an seyircilerden büyük bir uğultu kopmuş, sevenleri onu omuzlarına almıştı. Seyirci pehlivan osmanı desteklemekte haklıydı, şimdiye kadar böylesine güzel güreş izlememişlerdi. Onu daha önce izleyenler, hiç bu kadar formda olduğunu görmemişlerdi.
Doğubayazıtlı tüm Seyirciler coşmuştu ağrı dağı sevinçten ağlıyordu adeta…
Derlediğim biyografi yazıları internet ortamında yayınlanmış yazılardan,belgelerden ve fotoğraflardan faydalanarak derlenmiştir yayınladığım biyografileri "YÜZÜMÜN AK YÜZLERİ" adlı Kitabımda yayınlayacağım bundan dolayı derlemeye katkısı olan tüm yazar ve okur arkadaşlara teşekkür ederim...