ÖNERİ ŞÖYLE:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık tarafından Anayasa’nın 98’inci ve İçtüzük ’ün 96’ncı ve 99’uncu Maddeleri gereğince yazılı olarak yanıtlanmasını arz ederim.
Av. Abdullah KOÇ
HDP Ağrı Milletvekili
TÜİK 2020 verilerine göre ülke genelinde hanelerin %20,3’ü evin ısınma ihtiyacını karşılayamayacak bir durumdadır. Bu oranın Ağrı’da çok daha yüksek olduğunu söylemek mümkündür. İşsizlik oranının yüzde onları aştığı Ağrı ilinde; göreli yoksulluk, maddi yoksunluk ve sürekli yoksulluk oranlarında artış süreklilik arz etmektedir. Alım gücünün bu denli düşük olduğu Ağrı ili ve ilçelerinde kış ayları uzun ve zorlu geçmektedir. Yerel kaynaklardan aldığımız bilgiye göre kış aylarında hükümetin dağıtımını yaptığı ücretsiz kömürlerin sadece yandaş kesimlere verildiği iddia edilmektedir. Ağrı’da kış koşullarında, halkın alım gücüne ve ihtiyacına göre kömür dağıtımının yapılabilmesi için Bakanlığınızın bu hususta ilgili birimleri adil olmaları yönünde uyarması gerekmektedir.
Daha şimdiden, Ağrı ve ilçelerinde kömürün tonunun iki bin beş yüz TL’den satışa sunulmuş olması yurttaşlarımızın alım gücünü aşmakta, kömür satışında bir fiyat istikrarının da yakalanması için ivedilikle önlem alınması gerekmektedir. Ağrı ilimiz aynı zamanda ülkenin en pahalı doğalgazının satıldığı bir ildir. İlimizde doğalgaz altyapısının şehir merkezi ve Doğubayazıt ilçesinin birkaç mahallesiyle sınırlı olması ve pahalı olmasından kaynaklı yaygın bir tüketim söz konusu değildir. Ağrı ve ilçelerinde, doğalgaz altyapısını yaygınlaştırarak ve fiyatının da düşürülerek ilimizin hizmetine sunulması önemli ölçüde ihtiyaç sahiplerini rahatlatacaktır. Bakanlığınızın her iki hususta da gerekli girişimlerde bulunması ve yurttaşlarımızın soğuk kış aylarında yaşam koşullarının insani bir düzeye çıkarılması için gerekli sorumluluklarınızın yerine getirilmesi büyük bir önem arz etmektedir.
Seçim bölgem olan Ağrı’da hava kalitesinin kış aylarıyla birlikte düşmesi de halk sağlığı açısından ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Solunum yollarına bağlı hastalıkların Ağrı’da kış aylarında yaşlılarda ve çocuklarda sıkça görülmesi, kullanılan yakıtın kalitesine bağlı olduğu endişesi hâkim bir yargıdır. Alım gücü olmayan yoksul kesimlerin kullandığı düşük kalitedeki kömürlerin satışının kısıtlanması ve bu vesileyle ihtiyaç sahibi ailelerin kışlık kömür ihtiyaçlarının Bakanlığınızca karşılanması elzemdir. Bütün bu hususlar göz önünde bulundurulduğunda halk sağlığını olumsuz etkileyen kömür ve yakıt türlerinin ilgili birimlerce bir denetime tabi tutulmasını ve halkın kışlık kömür ihtiyacının hükümet tarafından karşılanmasını zorunlu kılmaktadır.
Bu bağlamda;
1. Ağrı’da kömür yardımı yapılacak ailelerin tespitine dönük bir çalışma yapılmış mıdır veya yapılacak mıdır? Bu çalışmanın içerik ve kapsamı nedir?
2. Ağrı’da hanelerin yüzde kaçı, kış aylarında ısınma giderlerini karşılayacak durumda değillerdir?
3. Ülkenin en yoksul kentlerinden biri olan Ağrı’da, doğalgaz altyapısının olmaması ve en pahalı doğalgazın Ağrı’da satılmasının nedeni nedir?
4. Ağrı’da kömür fiyatında bir istikrarın sağlanması ve doğalgaz fiyatlarının düşürülmesi için Bakanlığınız herhangi bir girişimde bulunacak mıdır?
5. Ağrı’da dağıtımı yapılan/yapılacak olan kömür markaları hangileridir ve bu markalar mevzuata uygun bir şekilde mi üretilmektedir?
6. Ağrı’da ısınma amaçlı yakıt tüketiminin fazla olması özellikle ısınma amaçlı yakıt tüketiminden kaynaklanan hava kirliliğini engellemek için alternatif bir çözüm geliştirilmesi düşünülüyor mudur?
7. Ağrı ve ilçelerinde kömürün tonunun iki bin beş yüz TL’den satıldığı bilenmekte midir? göreli yoksulluk, maddi yoksunluk ve sürekli yoksulluk oranlarının en yüksek olduğu illerden biri olan Ağrı’da, halk kışlık kömür ihtiyacını nasıl karşılayacaktır?
8. Ağrı’da; çocuklarda ve yaşlılarda hava kirliliğine bağlı olarak görülen solunum yollarından kaynaklı kış hastalıklarının önlenmesi için herhangi bir tedbir alınacak mıdır?
9. Ağrı’da; alım gücü olmayan yoksul kesimlerin kullandığı düşük kalitedeki kömürlerin satışının kısıtlanması ve ihtiyaç sahibi ailelerin kışlık kömür ihtiyaçlarının Bakanlığınızca karşılanması için bir çalışmanız var mıdır veya olacak mıdır?
10. Ağrı ve ilçelerinde dağıtımı yapılan ücretsiz kömürlerin yandaş kesimlerle sınırlı tutulduğuna ilişkin iddialar bilinmekte midir? Söz konusu iddialara ilişkin herhangi bir inceleme başlatılmış mıdır veya başlatılacak mıdır?