Hz. Muhammed S.A V?ın peygamberlik yönünü anlatan ayetler
SEYışAN KAYA
MALı MÜşAVıR
Hz. Peygamberin birbirinden farklılık arz eden iki şahsiyeti vardır :
1-Beşerî yönü
2-Risalet yönü
Hz. Peygamber, beşeri yönü itibariyle bizim gibi bir insandır. O da yer, içer, sıcaktan soğuktan etkilenir. Yarın ne olacak, ilerde neler olacak bilemez.
Risalet yönüyle ise, vahye mazhardır. Allah dan gelen mesajlara bir alıcı durumundadır.
Peygamberin bir beşer olması, O nun için bir noksanlık değil, aksine bir kemâldir. Bir beşer değil de, bir melek olsaydı, insanlara önder olamazdı, rehberlik edemezdi.
Sahabiler, Hz. Peygamberin beşeriyet ve risalet yönlerini ayırt edebiliyorlardı. Mesela, Bedir savaşı öncesi Rasulullah orduyu bir yere yerleştirdiğinde sahabelerden Hubab B.Münzir "Ya Rasulullah, eğer buraya yerleşmemiz Allah dan sana gelen bir vahiyle değilse, suları tutup düşmana göre avantajlı bir durumda olmamız daha uygundur" der. Hz. Peygamber uygun görür. Hubab ın görüşüne göre hareket edilir.
Rasulullah risalet yönüyle bir takım gaybî sırlara mazhardır. Bunun en büyük delili başta kur an dır. Kur an ı Kerim de bunun çok örneklerine rastlamaktayız.
"Peygamber, eşlerinden birine gizlice bir sır söylemişti. Fakat eşi, bunu başkasına haber verdi. Allah bunu, peygamberine bildirdi. Peygamber, bir kısmını söyleyip bir kısmından vaz geçmişti. Peygamber bunu haber verince eşi "bunu sana kim haber verdi" dedi. Peygamber, "Alim ve Habîr olan Allah haber verdi" dedi" (Tahrîm, 3)
Biz seni ancak alemlere rahmet olarak gönderdik. Bu ayette Hz. Muhammed in, ancak alemlere rahmet için gönderildiği belirtilmektedir. Rahmet acımak anlamına gelmektedir. Ayetin anlamı şudur: Allah insanlara acıdığından dolayı onları hurafelerden, kötü huylardan kurtarmak ve doğru yola yöneltmek için Hz. Muhammed i göndermiştir.
Kur?an-ı Kerim, gerek Hz. Peygamber?i (a.s.m.) gerekse onun sünnetini pek çok yönü ile ele almıştır. Yapılan bir araştırmaya göre, konuyla ilgili kutsal kitabımızda yer alan ayetlerin sayısı 115 tanedir.
Hz. Peygamber (a.s.m.) ve sünnetinden bahseden ayetleri ana başlıklar altında örnekler vererek sıralayalım.
1- Hz. Peygamber?in (a.s.m.) Yüce Allah?ın inananlar için büyük bir lütfu olduğunu ifade eden ayetler.
?Andolsun ki, Allah mü?minlere büyük bir lütufta bulundu; zira daha önce açık bir sapıklık içinde bulunuyorlarken onlara, kendi içlerinden, kendilerine Allah?ın ayetlerini okuyan, kendilerini temizleyen ve kendilerine Kitap ve hikmeti öğreten bir peygamber gönderdi.?
?Andolsun ki, içinizden size öyle aziz bir peygamber geldi ki, sizin sıkıntıya uğramanız ona ağır gelir; size çok düşkün, mü?minlere çok şefkatli ve merhametlidir. Eğer senden yüz çevirirlerse de ki: Allah bana yeter. Ondan başka ılah yoktur. Ona dayandım. O, büyük arşın sahibidir.?
2- Hz. Peygamber?e (a.s.m.) imanın farz olduğunu belirten ayetler.
?Allah?a ve Resulüne inanın.?
?Kim Allah?a ve Resulüne inanmazsa bilsin ki, Biz, kâfirler için alevli bir ateş hazırlamışızdır.?
3- Hz. Peygamber?i (a.s.m.) örnek bir insan olarak gösteren ayetler.
?Andolsun ki, Allah?ın Resulünde sizin için uyulacak en güzel bir örnek vardır.?
?Nûn. Yemin olsun kaleme ve yazdıklarına. Rabbinin nimeti sayesinde sen bir mecnun değilsin. Hiç şüphesiz senin için bitmez tükenmez bir mükafat vardır. Ve hiç şüphesiz sen, pek büyük bir ahlak üzeresin.?
4- Hz. Peygamber?e (a.s.m.) Kur?an?ın dışında da vahiy geldiğine işaret eden ayetler.
?Allah sana Kitab?ı ve hikmeti indirmiş ve sana bilmediğin şeyleri öğretmiştir. Allah?ın sana olan lütfu, gerçekten çok büyüktür.?
?O hevâdan (boş şeyler) konuşmaz; Onun konuştuğu, kendisine vahyedilen vahiyden başka bir şey değildir.?
?Onlara ap açık ayetlerimiz okunduğu zaman, Bize kavuşmayı ummayanlar, ?Bize bundan başka bir Kur?an getir, yahut bunu değiştir? derler. De ki: Onu ben kendimden değiştiremem. Ben ancak bana vahyolunana uyarım. Rabbime isyan edecek olursam, büyük bir günün azabından korkarım.?
?De ki: Peygamberlik benimle başlamadı. Bana ve size ne yapılacağını da bilemem. Ben ancak bana vahyolunana uyarım. Ve ben ancak ap açık bir sakındırıcıyım.?
?Biz her peygamberi mutlaka kendi kavminin diliyle gönderdik ki, onlara emredilen şeyleri açıklasınlar.?
?Biz sana Kitab?ı indirdik ki, hakkında ayrılığa düştükleri şeyi onlara açıklayasın ve inanan bir kavim için o kitap yol gösterici ve rahmet olsun.?
?Biz sana kitabı, onlara ihtilaf ettikleri şeyi açıkça bildiresin diye ve inanan bir topluluk için bir hidayet ve rahmet olarak indirdik.?
?Nitekim kendi içinizde bir peygamber gönderdik ki, size ayetlerimizi okur, sizi inkar ve günah kirlerinden temizler, size Kur?an?ı, kainatın gayesini ve sırlarını ve daha bilmediğiniz nice şeyleri öğretir.?
?Muhakkak ki Biz, Allah?ın sana gösterdiği şekilde insanlar arasında hükmedesin diye Kur?an?ı sana hak ile indirdik. sen de hainlerin savunucusu olma.?
?Ey Resul, Rabbinden sana indirileni insanlara bildir. Bunu yapmazsan elçiliğini yerine getirmemiş olursun. Allah seni insanlardan korur. Muhakkak ki Allah, kafirler gürûhunu maksatlarına ulaştırmaz.?
6- Hz. Peygamber?in (a.s.m.) hakemliğini ve verdiği hükümlerin kabulünü öngören ayetler.
?Hayır, Rabbin hakkı için onlar aralarında çıkan çekişmeli işlerde seni hakem yapıp, sonra da senin verdiğin hükme karşı içlerinde bir burukluk duymadan, tam anlamıyla teslim olmadıkça inanmış olamazlar.?
?Her hangi bir konuda anlaşmazlığa düşerseniz; eğer gerçekten Allah?a ve ahiret gününe inanıyorsanız, onu Allah?a ve Resulüne götürün. ışte bu, daha iyi ve sonuç bakımından daha güzeldir.?
?Allah ve Resulü bir meselede hükmünü verdiği zaman, bir mü?min erkeğin yahut bir mü?min kadının artık işlerinde başka bir yolu seçme hakları yoktur. Kim Allah?a ve Resûlüne isyan ederse, ap açık bir sapıklığa düşmüştür.?
?Aralarında hüküm vermek için Allah?a ve Resulüne çağrıldıkları zaman mü?minleri sözleri ancak, ?işittik ve emrine uyduk? demekten ibarettir. ışte onlar kurtuluşa erenleri tâ kendileridir.?
7- Hz. Peygamber?e (a.s.m.) haram ve helal koyma yetkisini veren ayetler.
?Kendilerine kitap verilenlerden Allah?a ve ahiret gününe inanmayan, Allah?ın ve Resulünün haram kıldığını haram saymayan ve hak dinini din edinmeyen kimselerle, küçülerek elleriyle cizye verinceye kadar savaşın.?
?O kimseler ki, yanlarındaki Tevrat ve ıncil?de vasıflarını yazılı buldukları ümmî peygamber olan Resulüllaha uyarlar. O peygamber ise, kendilerini iyiliğe sevkedip kötülükten sakındırır; temiz ve güzel nimetleri onlara helal, habis olanları ise haram kılar; daha önce kendilerine yüklediğimiz ağır yükleri ve üzerlerindeki bağları onlardan kaldırır...?
8- Hz. Peygamber?e (a.s.m.) itaati emreden ayetler.
?Kim, Peygambere itaat ederse Allah?a itaat etmiş olur.?
?Peygamber size ne verdiyse onu alın, size neyi yasakladıysa ondan sakının.?
?De ki: ?Eğer Allah?ı seviyorsanız bana uyun ki, Allah da sizi sevsin ve günahlarınızı bağışlasın. Allah çok merhametli ve bağışlayıcıdır.? De ki: ?Allah?a ve Peygambere itaat edin!? Eğer yüz çevirirlerse muhakkak ki Allah, kafirleri sevmez.?
?Biz hiç bir peygamberi, Allah?ın izniyle itaat edilmekten başka bir amaçla göndermedik...?
9- Hz. Peygamber?e (a.s.m.) isyan etmeyi ve ona her türlü eziyeti yasaklayan ayetler.
?Kim, Allah?a ve O?nun elçisine karşı gelir ve O?nun sınırlarını aşarsa, Allah onu ebedi kalacağı ateşe atar...?
?Kim, kendisine doğru yol gösterildikten sonra Peygambere karşı gelir ve mü?minlerin yolundan başka bir yola uyarsa, onu döndüğü yolda bırakırız ve Cehenneme sokarız.?
?Allah?a ve Resulüne eziyet edenler yok mu, Allah onlara dünyada ve ahirette lanet etmiş ve onlar için alçaltıcı bir azab hazırlamıştır.?
?Bu böyledir. Çünkü onlar, Allah ve Resulüne karşı çıktılar. Allah ve Resulüne kim karşı çıkarsa, muhakkak ki Allah?ın cezası çetin olur.?
?O gün, inkara saparak peygambere isyan edenler isteyecekler ki, keşke yerle bir olsalardı!..?
?Peygambere itaat eden Allah?a itaat etmiş olur. Kim bundan yüz çevirirse, seni öylelerinin üzerine muhafız olarak göndermedik; sen ancak doğru yolu gösterip tebliğ etmekle mükellefsin. Onlar sana, ?Emrin başımız üstüne? derler. Senin yanından çıktıklarında ise, onlardan bir topluluk söyledikleri sözün tersini yapar, tuzak kurar. Allah da onların kurdukları tuzakları onların amel defterine yazar...?
?Onlar Allah?a ve Resulüne cephe almışlardır. Kim Allah?a ve Resulüne cephe alırsa, muhakkak ki Allah?ın azabı pek şiddetlidir.?
?Onlar bilmezler mi ki, Allah ve Resulüne kim karşı gelirse, onun için daimî olarak içinde kalmak üzere Cehennem ateşi vardır. Bu ise büyük bir rezilliktir.?
?Peygamber mü?minler için kendi canlarından ileridedir. Onun eşleri de onların anneleridir.?
?Peygambere Allah rahmet eder, melekler de dua eder. Ey iman edenler, siz de teslimiyetle Ona salât ve selam getirin.?
?Ey iman edenler! Kendi fikirlerinizi Allah ve Resulünün emirlerinin önüne geçirmeyin ve Allah?tan korkun. şüphesiz ki Allah her şeyi hakkıyla işitir, her şeyi hakkıyla bilir. Ey iman edenler! Sesinizi Peygamberin sesinden fazla yükseltmeyin; birbirinize bağırdığınız gibi, ona bağırmayın-yoksa amelleriniz mahvolur gider de farkında bile olmazsınız.?
11- Hz. Peygamber?in (a.s.m.) insanları doğru yola götürdüğünü belirten ayetler.
?...şayet Ona itaat ederseniz doğru yolu bulursunuz...?
?...şüphesiz ki sen, sana uyanları mutlaka doğru yola, göklerde ve yerde bulunan her şeyin sahibi Allah?ın yoluna götürürsün.?
?şüphesiz ki sen onları doğru yola çağırıyorsun.?
Başlıklar altında verdiğimiz ayetlerin yanısıra, Kur?an?da yer alan yüzden fazla ayetin ışığında ulaşabildiğiniz bazı önemli tespitler kısaca şöyledir:
Yüce Allah, insanlığa kendi içinden birisini örnek olarak seçmiş, onu peygamber olarak görevlendirmiştir. Bu durum gerçekte insanlık için en büyük lütuflardan birisidir.
ınsanların, ılahî bir lütuf olarak kendilerine gönderilen bu elçiye inanmak, onun peygamberliğini ve tebliğ ettiği dini tasdik etmek zorundadırlar. Ancak bu inanç ve tasdik insanların kendi bildikleri ölçülerle değil, bizzat Kur?an?ın bildirdiği ölçülerle olmalıdır.
Allah-u Teala, son peygamberini bizzat kendisi terbiye etmiş, kitabında onun üstün bir ahlak sahibi olduğunu ve örnek alınması gerektiğini ifade buyurmuştur.
Hz. Peygamber?e (a.s.m.) bir elçi olarak verilen bilgiler sadece Kur?an?dan ibaret olmayıp, bunun dışında da kendisine pek çok bilgi verilmiştir. Ayrıca, doğrudan Allah-u Teala tarafından ayetleri açıklama yetkisi verilmiş, böylelikle onun sünnetinin inananları bağladığı vurgulanmıştır.
Hz. Peygamber?e (a.s.m.) itaat, Allah?a itaatle birlikte zikredilmiş, Resûl?e itaatin Allah?a itaat demek olduğu net olarak vurgulanmıştır. Bu durum Hz. Peygamber?in (a.s.m.) sünnetine Kur?an tarafından verilen değeri açıkça gösterir.
Kur?an?da olmayan hususlarda, Hz. Peygamber?e (a.s.m.) hüküm koyma, haram ve helal tayin etme yetkisi, yine bizzat Cenab-ı Hak tarafından verilmiştir. Bu itibarla, Kur?an?da olmayan hususlarda, Hz. Peygamber?in (a.s.m.) sünneti şer?î ve ıslamî bir kaynaktır.
Muhammed içinizden hiçbir erkeğin babası değildir, lâkin Allah?ın elçisi ve peygamberlerin sonuncusudur. Allah her şeyi hakkıyla bilir. Bu ayet de Peygamberimizin risaletini tasdik eden ayetlerdendir.
SEYışAN KAYA
MALı MÜşAVıR