Nezir ÇELİK’in Kaleminden
Bilen bilir, Gürbulak Baş Müdürlüğü Doğubayazıt’ta yani Gürbulak´ta bulunuyor.
Eskilerde Gürbulak´ta öylesine bir yoğunluk oluşuyordu ki TIR kuyrukları Telçeker köyünü bile geçerdi..
Şimdilerde ise saha boş. Tek tük TIR araçları geçiyor, yolcu bölümünde ise, Eski mülki idare amirinin koyduğu yasaklar halen devam ediyor.
Yolcu beraberinde getirilebilecek mallara müsaade edilmediği için günübirlikçi hemşerilerimizin artık eskisi gibi İran´a gidişleri çok çok azalmış durumdadır.
Günübirlikçilere müsaade edildiği takdirde hazır İran parası da değer kaybetmişken İran´dan yolcu beraberinde getirilebilecek onca yiyecek maddeleri, Türkiye´deki enflasyonu da etkileyebilecek kadar ucuzdur.
Halen Gürbulak´ta faaliyet gösteren Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürü, her ne kadar Bakanlık adına gümrükte yapılacak tasarruflar hakkında yetkili olsa da özellikle bir önceki Sınır Mülki İdare Amirlerinin müdahaleleri sonucu uygulamalara karışmadığı, bütün işlemlerin Mülki İdare Amirinin sözlü talimatları ile yapıldığı ve adeta alışılmış bir hal alan bu uygulamaların halen de devam ettiği anlaşılıyor.
Anlaşıldığı kadarıyla, Mülki İdare Amirlerinin yetkileri, gümrük sahasında görevli olan kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamaktır. Teknik bir konu olan Gümrük İşlemlerine fiilen müdahale edilmesi yetki dışı bir müdahale olmakla birlikte iş ve işlemlerinde aksamasına neden oluyor ve nitekim olmuştur da.
"Doğubayazıt'ta iş olanakları yok, mecburen İran'a gidip geliyoruz"
Konu hakkında konuşan Doğubayazıt-Gürbulak sınır kapısı şoförlüğü yapan ve aynı zamanda üniversite mezunu olduğunu söyleyen Harun Gültekin, Doğubayazıt'ta iş olanaklarının kısıtlı olmasından dolayı vatandaşın İran'a gidip gelmek zorunda olduğunu ifade etti.
Gültekin, Türkiye'nin gidiş gelişleri ayda on güne düşürdüğünü belirterek, "Önceleri burada insanlar her ay, her gün gidip geliyorlardı. Ben şoförüm. Adamlar on güne düşürmüşler. Kimse gidip gelemiyor. Bizim işimizi de etkiliyor bu durum. Gidip gelenlerin kendileri de çok olumsuz etkileniyorlar. Kendim üniversite mezunuyum. Boştayım. Daha önce bende İran'a gidip geliyordum. 10 güne düşürülmesinin ardından bende oraya bıraktım. Şimdi şoförlük yapıyorum. Ama kimse gelmeyince şoförlükte bir fayda etmiyor. İnsanlar az geliyorlar. Doğubayazıt'ta da fabrika, iş olanakları yok. İnsanlar mecburen gümrüğe gidecekler. İran'a gidip gelecekler. 10 güne niye düşürdüler ne istiyorlar anlam veremedim. Türkiye'nin ne kârının olduğunu anlamış değilim. Bu nasıl bir siyasettir bende anlam veremedim. Bu konu hakkında yetkililerin bir açıklama, bir düzenleme yapması gerekiyor." ifadelerini kulandı.
"Buranın bağı bahçesi bu kapıdır"
İran tarafının Türkiyelilere yaptığı sert davranışları ve kendi halkını kayırmalarına değinen Mustafa Cengiz, "Ayda 10 gün serbest etmişler. O, 10 günde birisi gitse, İran'da üç gün kalsa gelse, evine bir paket çay getirse ya da bir ev ihtiyacını eline alsa bizden alırlar. Ceplerimizde içmek için iki paket sigara var ise onu da alıyorlar. İkinci bir husus İran bize çok hakaret ediyor. Buradan giderken en az 50-60 metre kadar kuyruk oluyor, mühür vurulması için. Kimisi para (rüşvet) verirse mühürleniyor. İran bunu yapıyor, Türkiye yapmıyor bunu. İran millete çok zulüm ve hakaret ediyor. Bizim burada Mülki İdare Amirimiz zaten bizi onunla görüştürmüyorlar. Eğer görüşme imkânımız olsa biz derdimizi anlatacağız. Defalarca gittik, Mülki İdare Amiri ile görüşemiyoruz. İran'da bize zulüm yapıyor. Burada İranlılar gelip Türkiye'den ne götürürse serbest. Dolu dolu valizleri götürüyorlar Türkiye bakar ne İran bakar. Ama biz İran'dan bir paket çay ev ihtiyacı için getirsek onu da İran tarafı bizden alıyorlar." şeklinde yaşadığı mağduriyetleri anlattı.
Bir ayda 10 gün gelinmesine izin verilmesinden veryansın eden Cengiz, Doğubayazıt'ın gelir kaynağının Gümrük Kapısı olduğunu belirtti. Cengiz, "Hepimiz burada işsizi işimiz yok, gelip burada günübirlik çalışıyoruz. Ama şimdi ayda 10 gün gelin diyorlar. O on gün tamamlandı mı 11'inci gün bir paket sigara da getirirsek onu da bizden alıyorlar. dedi.
Günübirlikçi hemşerilerimiz gözünü gümrüğe dikmiş, eski günlerin yeniden gelmesini bekliyor. Müsaade edildiği takdirde yolcu beraberi ile getirilecek mallar sayesinde Doğubayazıt bir anda ucuz temel gıda merkezi haline gelebilir.
Bizden yazılıp söylemesi, gerisi yetkililerin insiyatifine kalmış…