Derleyen. Refika ÇELİK

Coğrafik açıdan Doğu Anadolu bölgemizin en doğusunda olan sınırlarımızdan biri olup Türkiye-İran sınırında yer almaktadır. Çevresi dağlar ve tepelerle kuşatılmış olan Doğubayazıt Ovasının doğusunda İran sınırımız (Gürbulak Sınır Kapısı), kuzeyinde tüm heybetiyle Ağrı Dağı ve Iğdır Ovası, güneyinde Tendürek Dağları yer almakta olup batısında ise vilayet merkezi olan Ağrı (Karaköse) yer almaktadır. Doğubayazıt çevresinde yaygın olarak volkanik kütleler bulunmaktadır. Ağrı Dağı etekleri ve Tendürek Dağları bu volkanik kütlelerle kaplıdır. Tendürek Dağları´nda halen için için yanan volkan ağızları bulunduğundan bir tandıra benzetildiği için Tendürek (tandır) adı verilmiştir. Bu alanlar dışında kalan yüksek yaylalar ise hayvancılıkla uğraşan halk tarafından yayla olarak kullanılmaktadır. İlçenin kuzeybatısında ise Balık Gölü yer almakta olup bu gölden Türkiye´nin en lezzetli alabalıkları elde edilmektedir. Tarım alanlarının sulanmasında kullanılan göl ayrıca ilçenin içme suyu ihtiyacını da karşılamaktadır. Geçmişte büyük bir sancak merkezi olan Bayezit Sancağı ilçenin 7 km güneydoğusunda kurulmuştu, Ancak çeşitli sebeplerle vilayet merkezinin Karaköse´ye nakledilmesinden sonra ahalinin ovaya göçmesiyle ilçe şimdiki yerinde yeniden kurulmuş, eski Bayezit Sancağı ise bir ören yeri olarak kalmıştır. Günümüzde Doğubayazıt ahalisince Yukarı Beyazıt olarak anılmaktadır.

İKLİM

Doğubayazıt tipik Doğu Anadolu iklimine sahip olmakla beraber bir ova olması ve Iğdır Ovasına yakınlığı itibariyle nispeten diğer ilçelerden daha yumuşak bir iklime sahiptir. Yazları sıcak, kışları ise soğuk olan ilçede kar yağışı çevre il ve ilçelere oranla daha az görülmektedir. İlkbahar aylarında belli dönemlerde yağmur yağışı görülmekte ancak aşırı bir yağış olmamaktadır.

BİTKİ ÖRTÜSÜ

Yer yer kaya ve parazit tepelerin görüldüğü ovanın bir kısmı çoraktır. Yamaçlarda ve ovada erozyon fazla olmuştur. Ağrı Dağı eteklerinde çalılık varsa da ilçede ağaçlık alan ve orman yoktur. Şehir merkezi ve köyler ağaç yönünde fakirdir. Ağrı Dağı´nın eteğindeki geniş bataklıklardan bol kamış yetişir.

YÖREDE YETİŞEN İLGİNÇ BİTKİLER

Çaşur-Yemlik-Rıbız-(ışgın),Kersım-Yarpuz-Gulik-Tusi(Boğadikeni)-Piçiyepire-Helekok-Sebıske- Punk-Selmesk-Pijdang-Dolık-(Ebegümeci)-Dağçiçekleri-Sosun-Lale-Kurtkulağı?