Özellikle atipik otizm gibi tanılarla da karıştırıldığını görmekteyiz. Çocuğunuzun evde uzun süre yaptığı etkinlik televizyon izleme, tablet ve telefonla vakit geçirmedir. Anne ve baba olarak bunlara izin veriyoruz.Gelin görün ki bu durum çocuğunuzda uyaran eksikliği gibi ismini bilmediğiniz bir rahatsızlığa neden oluyor.
Uyaran nedir?
Uyaran genel olarak maruz kalınan her şeydir. Çocuklar için çevreden gelen her türlü davranış,işitsel,görsel ve duygusal tepkilerin tümüdür.
Uyaran Eksikliğini nasıl anlarız?
Peki çocuklarımız bu davranışlar da bulunuyorsa ne yapmalıyız?
0-4 yaş arası dönemde beyin gelişimi çok hızlıdır.Bu dönemde çocuklara sağlanan uyaranlar onların beyin gelişimi için çok önemlidir.Çocuk ile sıcak bir ilişki kurmak,kucakta göz teması kurarak şarkılar söylemek ,karşılıklı sohbet etmek,oyun oynamak ve oyun oynarken nesnelerin ya da oyuncakların renklerini, isimlerini,özelliklerini söylemek, renkli ve bol resimli kitapları incelemek,çocuğun nesneleri parmakla göstermesi yerine o nesnenin ne olduğunun çocuğa anlatılması ve çocuğun nesnenin ismini söylemesi oldukça önemlidir.Aynı zamanda sürekli ismiyle hitap etmek de onlara uyaran sağlamanın bir başka yoludur.
0-4 yaş arası dönemde çocukları kendi haline bırakmak (oyun oynamamak,etkinlik yapmamak,şarkı dinletmemek,onları dinlememek vb.)ya da ekran karşısında bırakmak (telefon,tablet,bilgisayar,televizyon vb.) çocuğa iyi bir uyaran sağlamıyor ve bu durum çocukların gelişimine özellikle de zihinsel gelişimine zarar veriyor.
Eğer çocuğunuz 2-4 yaş arasındaysa ve hala konuşmaya başlamadıysa,göz teması kurmuyorsa,yaşından beklenen becerilere sahip değilse hiç vakit kaybetmeden bir çocuk psikiyatri ile görüşmenizi öneririm.
Sevim TAN
Çocuk Gelişimi Uzman