BM Genel Sekreteri Ban: Sağlıklı yaşlanmak herkesin hakkı
Atilla Koç
6 Nisan, Ankara (BM Enformasyon Merkezi) - 1948 yılında faaliyete geçen Dünya Sağlık Örgütünün kuruluş günü olan 7 Nisan ı her yıl Dünya Sağlık Günü olarak kutluyoruz. Dünya Sağlık Gününün bu yılki temasını da "Sağlıklı yaşam ömre ömür katar" oluşturuyor. Böylece, sağlıklı bir yaşam tarzının insanın ileri yaşlarda da dinç ve üretken olmasını sağladığı mesajı verilmek isteniyor.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon, Dünya Sağlık Günü vesilesiyle yayınladığı mesajında, "Geçtiğimiz yüzyılın ortalarında dünyada yaşı 80 ve üzerinde olan insan sayısı 14 milyondu. 2050 yılına geldiğimizde ise bu sayının, 100 milyonu sadece Çin de olmak üzere, 400 milyona ulaşacağı tahmin ediliyor. Yakında, tarihte ilk kez yaşı 65 ve üzerinde olan insanların sayısı beş yaş ve altındaki çocuklardan daha fazla olacak" dedi.
Dünya nüfusunun yaşındaki bu çok büyük değişikliğin ekonomik ve sosyal gelişme ile yakından ilişkili olduğunu belirten Ban, halk sağlığı alanında yaşanan başarılar sonucu çocuk ölümlerinin azaltıldığını, yetişkinlerin sağlıklı yaşam koşullarına ulaşmaları sonucu artık insanların dünyanın bir çok yerinde daha uzun yaşadığını söyledi. Ban, "Yüksek gelir seviyesine sahip bir çok ülke hızla yaşanan bir nüfus ile karşı karşıya kalmaya başladı bile. Önümüzdeki yıllarda bir çok alt ve orta gelir seviyesindeki ülke de yaşlı nüfuslarında ciddi artışlarla karşılaşacak" dedi.
"ınsanların yaşam sürelerinin uzamış olması hepimizi mutlu eden bir gelişme" diyen Ban, yaşlı insanların, ailenin bir bireyi, çalışma hayatının aktif bir üyesi ve gönüllü faaliyetlere katılan kişiler olarak topluma bir çok değerli katkılarda bulunduğunu belirtti. Ban, "Yıllar içinde edindikleri tecrübe onları toplumda özel bir konuma getiriyor" dedi.
Bunun yanında, yaşlı nüfusun artmasının sağlık hizmetlerine ve sosyal güvenlik sistemine daha fazla ihtiyaç duyulmasını ortaya çıkardığına dikkat çeken Genel Sekreter, Dünya genelinde yaşlıların karşı karşıya kaldığı sağlık sorunlarının en başında bulaşıcı olmayan hastalıkların geldiğini belirtti.
Ban, ölümlerin en çok kalp hastalıkları ve inme nedeniyle yaşandığını, görme kaybı ve bunamanın ise engellik hali yaratan unsurların başında geldiğini söyledi. Ban, "Düşük gelir seviyesine sahip ülkelerde söz konusu hastalıklara yakalanma riski üst düzey gelir seviyesine sahip ülkelerden iki ila üç kat daha fazla. Bu hastalıklar yaşlıların değil, ailelerinin ve toplumun tamamının karşı karşıya olduğu bir sorun" dedi.
Birçok alt ve orta gelir seviyesindeki ülkenin bırakın ileride ortaya çıkacak büyük ihtiyaçları, günümüzde karşı karşıya kalınanlarla dahi başa çıkabilecek alt yapıya sahip olmadığını belirten Ban, herşeye ragmen, hükümetlerin, yaşlı vatandaşlarının sağlıklı ve aktif bir yaşam sürmelerini sağlayabilmek için uygulayabileceği kolay ve ekonomik çözümlerin mevcut olduğunun unutulmaması gerektiğini ifade etti. Ban, sağlıklı yaşlanma sürecine yatırım yapan ülkelerin, bunun karşılığında tüm toplum için sosyal ve ekonomik kazanç sağladığını söyledi.
Ban, Dünya Sağlık Gününde, hükümetleri, sivil toplumu ve özel sektörü, nerede olursa olsun herkesin sağlıklı bir şekilde yaşlanma imkanına sahip olması için çaba harcamaya davet ederek mesajına son verdi.