MEHMET KOÇ´UN KALEMİNDEN
Doğubayazıt Ticaret Odası Başkanlığı yaptığım sırada devamlı konunun takipçisi olduğum gibi, Bakanlık Müşaviri olarak çalıştığım dönem de zamanın Sağlık Bakanı Yaşar Eryılmaz´ın talimatıyla il konusunda yoğun bir çalışma yaptık. Ancak Sayın Bakanın ısrarlı takibine rağmen bir sonuç alınamadı.
Yalnız bir keresinde çok umutlanmıştık, zira dönemin başbakanından da söz alınmıştı. Fakat bu sefer de Ağrı eski milletvekili Mikail Aydemir´in müdahalesi oldu, Aydemir Doğubayazıt´ın Ağrı´dan ayrılmasına karşı olduğu için, vekiller arasında mutabakat oluşturulamadı ve Doğubayazıt bir anda gündemden düştü. Daha sonra Çiller hükümeti döneminde Devlet Bakanı olan Cemil Erhan´ın etkisiyle Patnos´un adı ortaya atıldı, sonuçta o da tutmadı.
Deniliyor ki il yapılacak ilçeler, daha çok stratejik nedenlerle olabiliyor. Fakat çevremizde il olan ilçelere baktığımızda, bunlar, kısmen Stratejik görülmekle birlikte daha çok oy amaçlı olarak vilayet olmuşlardır. Onun için bu konuda siyaset kurumunun tercihi stratejiklikten önce gelir.
O nedenle il olmak için ileri sürülen stratejik olma durumu çok da inandırıcı olmayan bir gerekçedir. Yani şimdi Doğubayazıt´ın stratejik durumu Şırnak, Ardahan ya da Iğdır´dan daha mı önemsizdir? Bu mümkün değildir. Sınır ilçeleri itibariyle bunlar kadar Doğubayazıt´ta önemli bir stratejik konuma sahiptir.
Buna ilave olarak Doğubayazıt, 1514 yılından cumhuriyetin kuruluşuna kadar sancak olarak kalmıştır. Osmanlı Devletinin idari taksimatında sancak, vilayet ile eş değerdedir. Daha da önemlisi Osmanlı döneminde Bayazıt sancağına, bu gün il olan Iğdır ve ilçesi Tuzluca da bağlı idi.
Osmanlı dağıldıktan sonra Doğubayazıt yine vilayet olarak kaldı, 1923 yılında yapılan seçimlerde 4 milletvekili ile 1927 yılına kadar mecliste temsil edildi.
Daha sonra bölgede başlayan isyanlar ve çatışmalar nedeniyle bu günkü stratejik anlayışının tam tersi bir politika izlendi, Ağrı Dağı yakınındaki Bayazıt vilayeti lav edilerek ilçeye dönüştürüldü, bunun yerine İran sınırdan 130 km. uzaklıktaki bulunan Karaköse (Karakilise) köyü İl oldu. İşin özü bu.
Gerçekten Doğubayazıt´ın bu gün geldiği konuma bakıldığında, halen bir ilçe statüsünde olması çok yanlıştır. Bir il için gerekli olan bütün altyapı mevcut olup, geçmişinde fazlasıyla il kültürü yaşayan bir yerdir.
Doğubayazıt´taki tarih ve doğa; hem Türkiye, hem de nerede ise bütün dünya milletleri tarafından biliniyor. Orta Doğuya açılan Türkiye´nin önemli bir sınır kapısı olan Gürbulak burada bulunuyor.
Dikkat edilirse Şırnak, Iğdır ve Ardahan´ın il olmasında, sınır ilçeleri olmaları önemli bir done olarak değerlendirilmişti. Doğubayazıt´da aynı pozisyonda bir ilçedir. O halde Doğubayazıt neden il yapılmıyor?...
Demek ki siyasetçiler, Doğubayazıt´ta siyasi bir gelecek görmedikleri için burayı il yapmıyorlar.
