Başyazarımız Mehmet Koç?a Diplomasiden Katkı

Türkiye nin ıran Başkonsolosu yazarımız Mehmet Koç un ?Tecrübeli asker deneyimsiz bürokrat? makalesi hakkında açıklama?

        ?Gazetenizi elden geldiğince takip edip, köşenizi okumakla birlikte, değerli vaktinizi almamak için düşüncelerimi yazmaktan imtina ediyorum. "Asker tecrübeli, bürokrat deneyimsiz " başlıklı yazınısı okuyunca kendimi yazmaktan alamadım.
        2009 yılında Emekli olmadan önceki görevim icabı, Ağrı Valimizi, Doğubeyazıt Kaymakamımızı, bürokratları ve askerleri, ıranlılar ile yapılan Sınır güvenliği ve ulaştırma görüşmeleri vesilesiyle yakından tanımak fırsatı buldum. Aynı şey, Yüksekova, Hakkari , Van ve Iğdır için de geçerlidir. 
        Dile getirdiğiniz sorun, Sadece Doğubeyazıt-Ağrı bağlamında değil, yukarda belirttiğim yerleşkeler için de geçerlidir. Parmak bastığınız sorun Türkiye nin asıl meselesidir. Zira ülkemizin önemli bir kesimi Doğubeyazıt a ve Ağrı ya benzeyen büyüklükteki yerleşkelerde yaşar. Bu bölgeler , biraz da zaruretten ötürü belediye hizmetlerinin son derecede düşük kalitede halka sunulduğu yerlerdir. Sorunu bütçeye bağlamak yanlıştır. Bu bölgeler , Osmanlı nın parlak dönemlerindeki çarşı, pazar ve sanatların merkezi olmaktan çıkmıştır. Kendisine bağlı köylerin geleneksel olarak kullandığı veya tükettiği bazı malları veya ürünleri getirtip dağıtan, sanayileşemedikleri için (kendi kabahatleri değil) hiçbir şey üretemeyen, sadece yazları kaldırımlara taşan kahvelerde dedikodu üreten, eğitimin niteliksiz olarak verildiği yerler olmuştur.

        Bu bölgelerde belirttiğiniz gibi deneyimsiz, kimileri de ceza olsun diye sürülmüş kişilerden oluşan bürokrasi kolayca yanıltılır. Politika, çevresine kıyak çeken, belli çevrelere hizmet eden menfaat mekanizmalarına dönüşür. Bu nedenle buralarda, Batı da, örneğin ısveç te veya Hollanda daki gibi demokrasinin temeli olan yerel demokrasi gelişemiyor. Gelişemiyor çünkü sanayileşememiş, üretimin olmadığı yerde sağlam çıkar grupları oluşamıyor, medeni bir tartışma ortamı, uzlaşma ve denetleme mekanizmaları gelişemiyor. 
        Bu kısır döngünün kırılması için, buralara deneyimsiz veya sürgün değil, en başarılı bürokratların gönderilmesi gerekir. Bu da yetmez. O bürokratı başarılı olduğu takdirde mükafatlandıracaksınız. En güzel, kariyerinde önünü açacak yerlere taltifen tayin edeceksiniz. ıkincisi, bu yerleşkelerde sanayi alanları kuracaksınız veya buraları turizm ya da tarımda çekim merkezleri haline dönüştüreceksiniz. 
        Bu uygulamaya Doğubeyazıt tan başlanabilir. Bunun için Doğubeyazıt pilot bölge seçilebilir. Buraya , Valilik sırası gelmiş deneyimli Kaymakamlar atanabilir. Başarı olmaları halinde Valiliğe terfi ettirilebilirler veya kıdemli Valiler Ağrı da başarılı oldukları takdirde Bakanlıkta önemli görevlere getirilebilir. 
        Doğubeyazıt, turizm çekim merkezi olabilir. Ağrı Dağı , Nuh Peygamber , her 3 dinin kitaplarında yer alan bir efsanedir. Jeolojik bakımdan Dicovery gibi, National Geographic gibi ıngiliz veya Amerikan dergi ve TV kanallarındaki programlarda yer alan Meteor Çukuru nu ve gene Ağrı Dağı nı buna eklemek isterim. 
        ıshak Paşa Sarayı ayrı bir tarihi anıttır. şunuda söylemeden geçemeyeceğim. Yaz aylarında ne zaman o güzelim sarayı gezmek istediysem, bilet alıp içeri giren her turist gibi, Kültür Bakanlığı nın restorasyon ekipleri ve onların sarayın bazı bölümlerine koydukları kısıtlamalarla karşılaştım.

        Turistler, para mukabili girdikleri sarayda kendilerine kazma -kürek seyrettirmenin anlamını kavrayamıyordu. Bu restorasyon çalışmaları, turizm mevsimi başlamadan yapılamaz mı? sorusu hep kafamı kurcalamıştır.
        Bu yukarıda özetlediğim önlemler alındığı takdirde, ilk kez 1988 yılı Eylül ayında görüp aşık olduğum Doğubeyazıt, kalsik, muhafazakar yapısıyla korunabilir. Göç tehdidine uğramaz. 
        Unutulmaması gerekir ki her göç, kasabanın genç ve dinamik nüfusunu ya alıp götürüyor, veya gidemiyenler dağa çıkıyor. Ve bu olgu Doğubeyazıt ı durgunluğa ve/ya teröre mahkum ediyor.
        Göç eden nüfusla veya onların yerini alan dış göçle birlikte Doğubeyazıt ın geleneksel muhafazakar yapısının yanında tarihi niteliğinin korunamayacağı da izahtan varestedir.
En derin saygılarımla
Orhan Ertuğruloğlu