Derleme: HAMZA SALMAN

30 Ekim tarihinde yürürlüğe giren yönetmelikle meralar kentsel dönüşüme açıldı

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 30 Ekim´de Resmi Gazete´de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelikle mera ve yaylaklar kentsel dönüşüm alanı ilan edilerek imara açılıyor. Yönetmeliğe göre ?ot bedeli´ ödeyen firmalara mera ve yaylaklar kentsel dönüşüm projeleri için tahsis edilebilecek. Köy-Koop Genel Başkanı Yakup Yıldız değişikliği hayvancılığa darbe olarak değerlendirirken Sarıkeçililer Derneği Başkanı Pervin Çoban Savran ise "Ot bedelini biz ödeyelim, meraları inşaat şirketlerine değil bize versinler" diye konuştu. 

Seçimden iki gün önce meralar kentsel dönüşüme açıldı

Türkiye 1 Kasım´da gerçekleşen seçimlere odaklanmışken, 30 Ekim´de sessiz sedasız yürürlüğe giren mera yönetmeliğiyle mera ve yaylaklarda TOKİ projelerinin önü açıldı. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 30 Ekim´de Resmi Gazete´de yayımlanarak yürürlüğe giren ´Mera Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik´ başlığını taşıyan düzenlemeyle, eski yönetmeliğin meraların tahsisini düzenleyen 8. Maddesine eklemeler yapıldı. 

Geçmişte yürürlükte olan Mera Yönetmeliği´nin 8. Maddesi, kadimden bu yana mera, yaylak ve kışlak olarak kullanılan arazilerin ihtiyaç fazlası olan bölümlerini talep edilmesi durumunda öncelikle hayvancılıkla uğraşan yöre halkına ihale yoluyla tahsis edilmesini sağlıyordu. Yönetmeliğin ilgili maddesi, 25 yıllığına yapılabilen tahsislerin, arazinin yalnızca hayvancılık amacıyla kullanılması koşulunu hükme bağlarken, her beş yılda bir ilgili komisyonca yapılan değerlendirmeyle meraların kullanılmasını denetim altında tutuyordu.

Bakanlık, ´ot parası´ karşılığı meraları imara açtı
 

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı´nın yaptığı değişiklikle Mera Yönetmeliği´ne eklediği yeni maddeler ise şöyle: 

Durumu ve sınıfı çok iyi veya iyi olan mera, yaylak ve kışlaklarda tahsis amacı değişikliği yapılamadığından, Bakanlar Kurulu kararı alınmadan önce oluşabilecek kamu zararını önlemek için öncelikle kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı olarak ilan edilmesi düşünülen alanın 1/5000 ölçekli haritası ile Mera Komisyonuna başvurularak uygun görüş alınmalıdır.  Tahsis amacı değişiklikleri müracaatlarında, Bakanlar Kurulu kararı ve ilgili kentsel dönüşüm ve gelişim alanı krokisi, belediye meclis kararı, kentsel dönüşüm ve gelişim alanı içerisinde kalan Kanun kapsamındaki taşınmazların, çevre parsellerini de gösterir kadastro tekniğine uygun 1/5000 ölçekli haritası ile komisyonca talep edilen diğer bilgi ve belgeler müracaat dosyasına eklenir.

Tahsis amacının valilikçe değiştirilmesini müteakip yirmi yıllık ot gelirinin yatırılması sağlanır. Ot bedeli yatırıldıktan sonra iki yıllık süre zarfında kesinleşmiş uygulama imar planının komisyona sunulması gerekmektedir. Bu süre zarfında söz konusu planların sunulmaması durumunda tahsis amacı değişikliği iptal edilir. İmar planlarının tahsis amacı değişikliğine uygun olarak kesinleşmesi durumunda söz konusu yerlerin tescilleri Hazine adına, vakıf meralarının tescilleri ise vakıf adına yaptırılır.

Meraların betonlaşmasının yolunu açan düzenlemeyle, 20 yıllık ot parasını yatıran inşaat firmaları, bugüne kadar keçi, koyun ve ineklerin otladığı arazilere kolaylıkla apartman dikebilecekler. 

´Düzenleme hayvancılığa darbe´

Konuyla ilgili sorularımızı yanıtlayan Köy-Koop Genel Başkanı Yakup Yıldız, düzenlemenin hayvancılığa darbe anlamına geldiğinin altını çizerek, ?mera özelliğini yitiren, ıslah edilemeyen alanların köy tüzel kişiliklerine tahsis edilmesine karşı değiliz ama bu düzenleme hayvancılığa zarar verir. Üreticiyi olumsuz yönde etkileyecek olan düzenleme, kötüye kullanımlara da açık. Biz bunu doğru bulmuyoruz? diye konuştu. 

´Sistemli yok etme politikası´

Düzenlemeyi eleştiren Pervin Çoban Savran ise yaşam şartları giderek daha da ağırlaşan keçi yetiştiricilerinin bu tür planlarla yok edilmek istendiğini öne sürdü. Keçi yetiştiricilerinin ormanla ilgili sorunların bile henüz çözülemediğinin altını çizen Savran, "Yıllardır sistemli bir şekilde hayvancılığı yok etme politikası uygulanıyor. Meralarla ilgili yapılan bu değişiklik hayvancılığın sonunu getirir" diye konuştu. 

"Mera denildiğinde benim aklıma üzerinde ineklerin, keçilerin ve koyuların dolaştığı alanlar" geliyor diyen Savran, hayvan yetiştiricilerinin kullandığı bu alanların imara açılmasını eleştirerek, "Şimdi bu alanlarda binalar yükselecek. Bunu gelişmişlik sanıyorlar. Oysa gelişmişlik bu değil. Ülkemizde, üzerinde keçiler dolaşamadığı için adeta çölleşmeye başlayan yerler var. Biz gezdiğimiz yerlerde görüyoruz, keçilerin dolaşamadığı alanlarda dağ çayları yetişmiyor artık. İlla ki bir yerleri imara açacaksanız bu çölleşen alanları açın" görüşünü dile getirdi. 

´Ot parasını biz verelim, meraları bize versinler´

Bakanlığın hayvancılık için çeşitli destekler verdiğini de dile getiren Sarıkeçililer Derneği Başkanı Pervin Çoban Savran, ?bir yandan destek veriliyor ama bir yandan da üreticinin o desteği kullanabileceği alanlar elinden alınıyor. Hayvan yetiştiricileri devletten aldıkları desteği hangi alanda kullanacak? Ben diyorum ki; ot bedelini biz ödeyelim, hayvan yetiştiricileri, sürü sahipleri ödesin. Meraları inşaat şirketlerine değil, bizlere versinler. Mera ve yaylalarda iş makineleri değil, hayvan sürüleri dolaşsın? çağrısında bulundu.