Hamas’ın askeri kanadını oluşturan Hizbullah destekli Kassam Tugaylarının 7 Ekim sabahı İsrail’e yönelik başlattığı “Aksa Tufanı” hareketi 2 nci gününde tüm sıcaklığı ile devam ediyor. Mısır merkezli Müslüman Kardeşler (İhvan) hareketinin  Filistin'deki uzantısı olan Hamas, Filistin'in önemli bir coğrafi kısmını oluşturan Gazze Şeridi'ni yönetiyor.

Saldırının Yom Kippur savaşının (1973 Arap-İsrail savaşının) 50 nci yıl dönümüne rastlaması ve  Yahudilerce kutsal Şabat günü sabahında başlamış olmasının  sembolik anlamları dışında; Suudi Arabistan ve Körfez Ülkelerinin İsrail ile  yakınlaşmalarının başladığı kırılgan  bir süreçte gerçekleşmiş olması da rastlantısal olmasa gerek.

Hamasın saldırısı aynı zamanda  İsrail’de iş başında olan Netanyahu Hükümetinin geçirmekte olduğu zor günlere de denk geldi.

Nitekim; iş başına geldiği günden beri muhalefetin çetin baskılarına maruz kalan ve yapmayı planladığı hukuk reformu nedeniyle sadece muhalefetin ve kamuoyunun değil ordunun da  ağır tepkisi ile karşı karşıya kalan  ve dahi reformdan vazgeçmesini isteyen en büyük müttefiki ABD Başkanı  Biden’ a karşı “İsrail egemen bir ülkedir” diyerek tepki gösteren aşırı sağcı Netanyahu ve  hükümeti bu günlerde kuşkusuz ağır bir sınavdan geçecek gibi görünüyor.

Ülkeyi savaşın eşiğine getiren çatışmanın ilk etkisi ile muhalefetin iktidar ile birlikte hareket etmesi Hamas bölünmüş İsrail’i birleştirmeyi  başardı gibi bir izlenim verse de  muhalefetin desteği uzun soluklu olmayacak gibi görünüyor. Nitekim saldırının ikinci gününde bilançonun ortaya çıkması ile birlikte istihbarat zayıflığı ve savunma sistemine yönelik eleştiriler bu desteğin uzun sürmeyeceğinin ilk işaretleri olarak algılanabilir. Hatta askeri darbe olasılığı bile  stratejistler tarafından kısık sesle de olsa dillendirilmeye başlandı bile.

Benzer şekilde yaşanan gerilim Başta Suudi Arabistan ve Körfez Ülkeleri olmak üzere Arap dünyasının İsrail ile girdiği barış sürecinin bekası açısından da önem  arz ediyor. Şu ana kadar İran, Katar ve Lübnan Hizbullah’ı dışında bölge ülkelerinden Hamas’ı destekleyen bir tavır söz konusu değil.

Türkiye açısından değerlendirdiğimizde ise; başta İsrail ve Filistin ile olan ilişkilerinin korunması olmak üzere; Suudi Arabistan ile Körfez Ülkelerinden  beklenen ekonomik destekler, ABD nin bizden beklentisi  ve nihayetinde olaya taraf olan  Rusya ve İran ile olan dengeler gibi farklı parametreler sürecin yürütülmesinde etkili olacak. Dış İşleri Bakanlığı dün yaptığı yazılı açıklamada tıpkı Ukrayna - Rusya savaşında olduğu gibi, taraflara itidalli davranmaları çağrısında bulunarak, Türk hükümetinin bu çatışmalara taraf olmayacağını ilan etti.

Bununla birlikte muhalefet partilerinin neredeyse tümü, Hamas yönetimine destek açıklamalarında bulundular. Özellikle muhafazakar tabanlı muhalefet partilerinin Filistin’e yönelik destek açıklamaları ise AKP nin Filistin  konusunda hassas tabanına  mesaj vermeye yönelik. Dün akşam itibariyle İstanbul, Sakarya, Konya gibi illerde Filistin’e destek mitingleri  için sokaklara dökülen  binlerce protestocunun önemli bir kısmı bu mesajın hedef kitlesini oluşturuyor. Kuşkusuz bir müddet daha devam edecek olan bu protestolar aynı zamanda  AKP hükümeti için de yeni bir sınav zeminini oluşturacak.

Görünen o ki; İsrail’in askeri kapasitesi ile baş edebilme şansı olmayan ve uluslararası bir desteği de arkasına alamayan Hamasın saldırıları İsrail’den ziyade Filistin’e ve Filistin halkına zarar verecek.  “Şabat ’ta başlayan Aksa Tufanı Cumaya kadar sürer mi ?” bilinmez ama; başından beri  rehin alma üzerine kurgulanan çatışmanın muhtemel bir pazarlığa dönüşebilme olasılığı ise oldukça yüksek.

Bununla birlikte sürecin bölgesel bir çatışmaya dönüşerek büyük bir  insani felakete evrilme  ihtimali de göz ardı edilmemelidir. Nitekim İsrail Savunma Bakanının  bugün yaptığı "Lübnan, Suriye ve İran da dahil olmak üzere tüm cephelerde açık çatışma söz konusu." açıklaması bu noktada kayda değer.