Doğubayazıt Kaymakamı Daştan:
- "Amacımız Ahmede Xani Hazretleri´nin mesajını ve kendisini insanlara tanıtmak. Projeyi Ağustos ayı içerisinde bitirmeyi hedefliyoruz"

Mem u Zin adlı eserin yazarı olan Kürtlerin şair ve mutasavvıfı Ahmede Xani´nin yaşantısının bugüne aktarılması hedeflenen Ahmede Xani Müzesinde bal mumu heykeller sergilenecek.

Eski gelenekler ve kültürel birikim, Doğubayazıt Kaymakamlığı ile Ağrı Valiliğinin ortaklaşa yürüttüğü geleneksel Ahmede Xani Müzesi ve Doğubayazıt Kentevi Projesi ile yeniden hayat bulacak.

Türkçe ve Kürtçe iki tabela asılacak müze, kendi içinde üç bölümden oluşacak. Küçüklerin İlkbaharı denilen ilk bölümde Ahmede Xani´den tedrisat eğitimini gören talebeler, bal mumu heykellerle canlandırılacak. Ahmede Xani´ye ait eserler, objeler ve tanıtım bilgileri yine bu bölümde yer alacak.

İmanın Esasları adıyla düzenlenen ikinci bölümde ise Bediüzzaman Said Nursi´nin bir pencereden Ahmede Xani´den manevi ders aldığını bal mumu heykellerle gösteren bir konsept oluşturulacak.

Mem u Zin adı verilen üçüncü bölümde ise Mem´in Zin´e kavuşması için Mir tarafından şart koşulan satranç oyunu sahnesi canlandırılacak.

 Amaç Doğubayazıt´ın tarih ve kültürünü tanıtmak

Doğubayazıt Kaymakamı Karahan Daştan, yaptığı açıklamada, geçen yıl İshak Paşa Sarayı´nın altında Ağrı Dağı´nın karşısındaki bir arazi üzerine Doğubayazıt Kentevi ve Ahmede Xani Müzesi´nin temelini attıklarını anımsattı.

Daştan, amaçlarının Doğubayazıt kültürünü ve tarihini, İshak Paşa Sarayı´nın gölgesinde Ağrı Dağı zirvesinin de görülebildiği bu nadir noktaların birinde ziyaretçilere tanıtmak olduğunu söyledi.

Projenin çok kapsamlı ve büyük olduğuna işaret eden Daştan, "Bu projeyi Kalkınma Bakanlığından destek alarak, Ağrı Valiliğimizin himayesinde, Doğubayazıt Köylere Hizmet Götürme Birliği tarafından başlattık. Amacımız Ahmede Xani hazretlerinin mesajını ve kendisini insanlara tanıtmak. Projeyi Ağustos ayı içerisinde bitirmeyi hedefliyoruz" dedi.

Daştan, Ahmede Xani Müzesinin ise 1600´lü yılların mimari yapısına uygun şekilde yapıldığını dile getirdi.

Eski Doğubayazıt evinin 80 santimetre duvar kalınlığıyla yaklaşık 29 bin kerpiç dökülerek yapıldığını anlatan Daştan, "Modern hiçbir inşaat ögesini kullanmadan kerpiçten orijinal bir Doğubayazıt evi yaptık. Buranın tek modern unsuru üstünde bulunduğumuz çatının membran kaplı olması. Başka da herhangi bir teknoloji ögesi kullanmadan doğal bir yapı yaptık" diye konuştu.

-Ziyaretçiler 45 dakikada Doğubayazıt´ı anlayacak

Ayrıca, proje kapsamında dönemin şartlarına uygun kerpiçten yapımı devam eden iki katlı geleneksel Doğubayazıt Kentevi´nde 1900´lü yılları yansıtılacağını dile getiren Daştan, Doğubayazıt´ta yapılan bal mumu heykellerle dönemin sosyal hayatının canlandırılacağını söyledi.

Ziyaretçilerin hem Ahmede Xani´yi hem de Doğubayazıt´ın o dönemki yaşantısını bal mumu heykellerle öğreneceğini belirten Daştan, şunları kaydetti:

"Ziyaretçilerimiz, yaklaşık 45 dakika gibi bir süre içerisinde Doğubayazıt´ın eski mimarisine vakıf olacak ve kültürünü anlayacak. Dolayısıyla turizm anlamında destinasyon olarak kültür turlarının çokça ziyarete geldiği, senede 200 bin turistin İshak Paşa Sarayı´nı ziyaret ettiği bir ortamda böyle bir ihtiyacın olduğu herkes tarafından kanaat ediliyor. Bu projeye Kalkınma Bakanlığı, Serhat Kalkınma Ajansı vasıtasıyla destek veriyor. Sayın Ağrı Valimiz Musa Işın´de bize tam destek vererek onun himayelerinde götürdüğümüz önemli bir proje."

- Ahmede Xani kimdir

 Hakkarili olan şair, yazar, filozof ve alim Ahmede Xani, İshak Paşa Sarayı Camisi´nde din dersi vermiş ve Kurmanci lehçesiyle "Mem u Zin" eserini yazmıştır.

Ahmede Xani eserinde, Mem ve Zin´in aşkını, çağının yaşantısını, sosyal, kültürel ve idari durumunu güçlü bir dille tasvir etmiş. İyiliği, doğruluğu, suçsuzluğu, zayıflığı ve çaresizliği Mem ve Zin´in şahsında toplayan Ahmede Xani, kötülüğü, fitneciliği ve ikiyüzlülüğü ise Beko Fesat karakterinde somutlaştırarak gözler önüne sermiştir.

Doğubayazıt´ta 1707´de vefat eden Ahmede Xani´nin türbesi ise İshak Paşa Sarayı´na 100 metre uzakta yer alıyor. (AA)