Milli Savunma Bakanlığı ve Birleşmiş Milletler (BM) Kalkınma Programı (UNDP) iş birliğiyle "Türkiye´nin Doğu Sınırlarında Mayınların Temizlenmesi ve Sınır Denetim Kapasitesini Artırarak Sosyo-Ekonomik Gelişimin Sağlanması" projesi kapsamında, Iğdır´daki 20 mayın sahasında 44 binin üzerinde mayın temizlenecek.

Ağrı Dağı eteklerindeki İran-Ermenistan sınırında bulunan Iğdır mayın hattında, "Birleşmiş Milletler Uluslararası Mayın Bilincini Geliştirme Günü" nedeniyle program düzenlendi.

Avrupa Birliği (AB) Türkiye Delegasyonu Büyükelçisi Christian Berger, her yıl trajik biçimde aralarında çocukların da bulunduğu yüzlerce masum insanın mayınlara basarak yaralandığını, hatta öldüğünü söyledi.

Berger, 30 yıl önce BM Barış Koruma yetkilisiyken Golan Tepeleri´nde çok sayıda olaya şahit olduğunu anlattı.

Christian Berger, şöyle konuştu:

"Kara mayınları bireysel kurbanların yanı sıra ciddi bir toplumsal ve iktisadi etki yaparak kalkınmayı da engelliyor. Bu mayın temizleme faaliyeti, mayınların temizlenmesinden kurbanlara yardım edilmesine kadar bir dizi önlem alarak etkiyi azaltmayı hedefliyor. AB´nin mayın faaliyetlerine sunduğu destek, sınır yönetimine verdiğimiz desteğin bir parçasıdır. Mayınlar sınır güvenliği için 1984-1999 yılları arasında yerleştirildi. Türkiye, AB ve BM bir yandan mayınları temizlemek için ortak bir çalışma yürütürken, diğer yandan modern, insani ve güçlü bir sınır güvenliği yaratmak için çalışmaktadır."

UNDP Türkiye Temsilcisi Yardımcısı Atilla Uras, Türkiye´nin doğu sınırlarında üstlendikleri mayın temizleme görevinin, UNDP´nin bu yöndeki hedefine ulaşma yönündeki taahhüdünün bir parçası olduğunu söyledi.

Uras, UNDP´nin, keşif sahasının serbest bırakılması, temizleme ve kalite güvencesinin uygulanması açısından 30´dan fazla ülkede ulusal mayın faaliyeti yürüten kuruluşları desteklediğini belirterek, "UNDP, ülkeleri mayın faaliyetlerine dair politika geliştirme, stratejik planlama, izleme ve değerlendirme konularında destekleyerek, mayın temizliğinin rehabilitasyon, kalkınma, uzlaşma ve geçim kaynaklarına katkı sağlamasını temin etmektedir." ifadelerini kullandı.

- 200´den fazla kişiye istihdam sağlanacak

Güney Afrikalı şirket DENEL-MECHEM ile mayın temizliği konusunda sözleşme imzalandığını anımsatan Uras, şöyle devam etti:

"Projenin kalite güvence hizmet sağlayıcısı olarak bir İngiliz şirketi olan RPS Enerji seçilmiştir. 2017 mayın temizleme sezonu, nisan ayının ortalarında başlayacaktır. Yıl sonuna kadar 44 binin üzerinde mayın barındıran Iğdır´daki 20 mayın sahasının temizlenmesi planlanmaktadır. Proje sayesinde, tıbbi personel ve mayın temizleme konusunda eğitim alan yerel halk da dahil olmak üzere bölge halkından 200´den fazla kişiye iş imkanı sağlanmıştır. UNDP´nin, Milli Mayın Faaliyet Merkezinin (MAFAM) kapasitesinin geliştirilmesine yönelik desteği de devam edecektir. Böylece MAFAM, Türkiye´deki mayın faaliyetlerini daha iyi planlama ve etkin şekilde yönetme imkanına sahip olacaktır." 

- Güvenlik amacıyla döşenen mayınlar ülke için sorun

MAFAM Daire Başkanı İstihkam Albay Aydın İmren ise Türkiye sınırlarında ve yurt içi bölgelerinde bulunan ve çoğunluğu 1990-1995 yıllarında güvenlik sebebiyle döşenen mayınların, ülke için sorun teşkil ettiğini söyledi.

Ülke olarak bu sorunu ortadan kaldırmak amacıyla çaba harcandığını dile getiren İmren, "1997 yılında imzalanan ve halen 167 ülkenin taraf olduğu Ottowa Sözleşmesi´ne Türkiye de 1 Mart 2004 tarihinde katılmıştır." dedi.

Albay İmren, Türkiye´nin taraf olduğu uluslararası sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmesi maksadıyla MAFAM Başkanlığının kurulduğunu anlatarak, şöyle devam etti:

"AB ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortak finanse edilen, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı sorumluluğunda yürütülen ´Türkiye´nin Doğu Sınırlarında Mayınların Temizlenmesi ve Sınır Denetim Kapasitesini Artırarak Sosyo-Ekonomik Gelişimin Sağlanması´ projesi, 5 Kasım 2015 tarihinde İçişleri Bakanlığından bir protokol ile Milli Savunma Bakanlığına alınmış, 4 Nisan 2016 tarihinde başlayan mayın temizliği faaliyetinde, 2016 yılı sonuna kadar 122 bin 764 metrekare alan temizlenmiş ve şimdiye kadar gayet başarılı bir şekilde 9 bin 8 adet mayın bulunarak imha edilmiştir. Aralık 2016´da mevsim şartları nedeniyle ara verilen projeye, bu ayın ortasında tekrar başlanılacaktır."

Konuşmaların ardından BM Başteknik Danışmanı ve Proje Müdürü Benjamin Lark tarafından mayın temizleme teknikleri gösterimi yapıldı.

Katılımcıların toplu fotoğraf çekimi ile sona eren programa, 3. Ordu Komutanı Orgeneral İsmail Serdar Savaş, 9. Kolordu Komutanı Tümgeneral Mehmet Özoğlu, Milli Savunma Bakanlığı Müsteşar yardımcıları Basat Öztürk ile Veli Tarakcı, Iğdır Vali Yardımcısı Harun Yücel ile diğer ilgililer katıldı. 

Bölgede mayın temizlenmesine önümüzdeki günlerde başlanacak.(AA)