Döviz kurunun hızla tırmandığı zamanlarda iğneden ipliğe gelen zamlar fiyatların üstüne adeta yapıştı. Piyasa bu duruma 'yapışkan fiyat' adını veriyor. Yapışkan fiyatlar nasıl ortaya çıkar, çaresi ne? İndirim önce hangi sektörlere yansır?
Türkiye ekonomisi tarihi dönemlerinden birini yaşıyor. Geçen eylül ayının sonundan bu yana kurda yaşanan dalgalanmalar ve en son dolar kurunun 18 TL’den dönmesi piyasada eşine az rastlanır bir durum yaşanmasına neden oldu. Dolar 18 TL sınırına çıktığında aynı hızla yükselen market fiyatları veya ikinci el otomobil, konut gibi gayrimenkullerin değerleri düşmedi. Kur düşmesine rağmen fiyatların geri çekilmemesi hem TL’si olan hem de elinde dövizi olan tüm vatandaşları etkiliyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, fiyatlarda gereken düzenlemeleri yapmayan firmaları uyararak bakanlığın varlığını ve yapabileceklerini anımsatıyor. İndirim yapmayanlara seslenen Bakan Nebati, “Fırsatçılık yaparsan, bu ülkeye zarar verecek adımlar atarsan bundan sonra Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın nasıl bir bakanlık olduğunu anlayacaksın” dedi.
Peki kurun düşmesine rağmen fiyatlar neden düşmüyor? Bazı uzmanlar bu durumu piyasada tırmanan fiyatın yüksekten düşmemesini anlatmak için ‘yapışkan fiyat’ olarak niteliyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Ekonomist Prof. Dr. Cem Başlevent şu an rafta olan ürünlerin hangi kurdan ve hangi maliyetler ile imal edildiğinin bilinmesi gerektiğini söyledi. Başlevent, “Düşük maliyetlerle üretilecek olan ürünlerin raflara gelmesinin tahmini olarak 1-2 ay alacağını söyleyebiliriz" değerlendirmesinde bulundu.
Ev fiyatları bundan sonra hiçbir şekilde yükselmez. Dövizin bu şekilde düşüş eğilimi olduğu müddetçe ev fiyatları yükselmeyecek. İnşaat malzemelerinin fiyatları düşerse inşaatçılar yeniden proje yapmaya yöneldiği zaman fiyatlarda belirli bir düşüş Tüketiciler şu anda zamları yaptıkları süratle indirim bekliyor. Sebzemize, meyvemize zam yapıldı. Petrole ve petrol ürünlerine yapılacak zamlar geri çekildi ama bu yetmez daha önce yapılan zamlarında bir bölümü mutlaka geri alınmalı.