Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, uzun süredir beklenen ‘Demokrasi Paketi’ni Başbakanlık’ta düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı. Paketle seçim barajı tartışmaya açıldı, kamu kurum ve kuruluşlarında başörtüsüne, ‘klavyeye’, Türkçe dışındaki dillerle propagandaya özgürlük getirildi.
Alevilerle ilgili Nevşehir Üniversitesi’nin isminin ‘Hacı Bektaş Veli Üniversitesi’ olarak değiştirileceği açıklandı. Özellikle Kürtlerin önem verdiği anadilde eğitim ise özel okullarla sınırlandırıldı. Demokrasi paketinde seçim, siyasi partiler gibi ilgili yasalarda değişikliklerle getirilecek düzenlemeler şöyle:
SEÇİM BARAJI: 3 alternatifi tartışmaya açıldı. 1) Mevcut yüzde 10 barajının korunması. 2) Barajı yüzde 5’e çekip, 5’li gruplandırmayla Daraltılmış Bölge Seçim Sistemi. 3) Ülke barajını tamamen kaldırarak Dar Bölge Seçim Sistemi.
PARTİLERE DEVLET YARDIMI: Genel seçimde yüzde 3 oy olan parti Hazine yardımı alacak. Halen uygulanan oran yüzde 7.
TEŞKİLATLANMA: İlçede teşkilatlanmak için beldede teşkilat kurma zorunluluğu kaldırılacak. Mevcut durumda beldelerin en az yarısında teşkilat kurma zorunluluğu var.
EŞ BAŞKANLIK: BDP’nin fiilen uyguladığı ancak dayanağı olmayan ‘eş genel başkanlık’ yasal statü kazanacak. Partilerin tüzüklerinde yer almak ve 2 kişiden fazla olmamak kaydıyla eş genel başkanı olabilecek.
SİYASİ PARTİLERE ÜYELİK: Siyasi Partiler Kanunu’ndaki engeller kaldırılacak, oy verme hakkına sahip olan herkes siyasi partilere de üye olabilecek.
KÜRTÇE PROPAGANDA: Siyasi Partiler Kanunu’nda yapacak değişiklikle Türkçe dışındaki dil ve lehçelerde siyasi propagandanın önü açılacak. Ön seçimlerde de farklı dil ve lehçede propaganda yapılabilecek.
NEFRET SUÇLARI: Belirli suçlar, kişinin, dili, ırkı, milliyeti, rengi, cinsiyeti, engelliliği, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini veya mezhebi nedeniyle işlenirse ceza ağırlaşacak.
AYRIMCILIK: ‘Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Kurulu’ kurulacak.
YAŞAM TARZI: Yaşam tarzına saygı, TCK ile güvence altına alınacak. Cebir veya tehdit kullanarak bir kimsenin inanç, düşünce veya kanaatlerinden kaynaklanan yaşam tarzına ilişkin tercihlerine müdahale edenlere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. Dini inancın gereğinin yerine getirilmesinin engellenmesi de ceza kapsamında olacak.
KLAVYEYE ÖZGÜRLÜK: TCK’da yapılacak değişiklikle q,w ve x harflerinin kullanılmasından dolayı var olan cezai müeyyide kaldırılacak. Erdoğan düzenlemeyi, “Fiilen de uygulama alanı kalmayan ihlalleri ceza kanunumuzdan çıkarıyor, bir nevi klavyelere özgürlük getiriyoruz” diye savundu.
GÖSTERİ, TOPLANTI, YÜRÜYÜŞ HAKKI: Toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde hükümet komiseri uygulaması bitecek. Bu görev ‘düzenleme kurul’larınca yerine getirilecek. Kurul, toplantının amacının dışına çıktığı veya düzen içinde gerçekleşmesinin imkânsız olduğunu tespit ederse dağılma kararı alacak ve durumu kolluk amirine bildirecek. Kurul bu görevi yerine getirmezse, o mahallin en büyük mülki amiri karar verecek.
ANADİLDE EĞİTİM: Özel okullar farklı dil ve lehçelerde eğitim verebilecek. Bu kurumlar Özel Okullar Kanunu’na tabi olacak, çalışma esasları MEB’in çıkaracağı yönetmelikle düzenlenecek. Programlar MEB tarafından belirlenecek. Ve bu okullarda da belli dersler Türkçe olacak.
TARİHİ İSİMLERE ÖZGÜRLÜK: Köyler, İçişleri Bakanlığı onayıyla, 1980’lere kadar kullandıkları tarihi isimlerini yeniden alabilecek.
KİŞİSEL VERİLERE GÜVENCE: 12 Eylül 2010’da yapılan anayasa değişikliğiyle, kişisel verilere anayasal güvence getirilmişti. Anayasa maddesinin uygulamasını sağlamak için taslağı hazır olan kanun Meclis’e gönderilecek. Kişilerin özel bilgileri ilgisiz kişiler tarafından kullanılamayacak, ilgisiz kişilerle paylaşılamayacak.
Pakette yasa değil, bakanlar kurulu kararı, genelge ya da yönetmelik değişikliğiyle gerçekleştirilebilecek reformlar ise şöyle sıralandı.
BAŞÖRTÜSÜ: Kamu kurum ve kuruluşlarında başörtüsü serbest olacak. Ancak resmi elbise giymek zorunda olan Türk Silahlı Kuvvetleri ve emniyet mensupları ile hâkim ve savcılar kapsam dışında kaldı
ÖĞRENCİ ANDI: 1933 yılından beri okunan ant, geçen yıl ortaokullarda kaldırmıştı. Yeni düzenlemeyle ilkokullardan da kaldırılacak.
SÜRYANİLER: 1600 yıllık Mor Gabriel Manastırı arazisi manastır vakfına iade edilecek.
ROMANLARA ENSTİTÜ: Romanların dili ve kültürlerini araştırmak, sorunlarına çözüm üretmek için bir üniversite bünyesinde ‘Roman Enstitüsü’ kurulacak.
Erdoğan: Ölümsüzlük iksiri beklemeyin
Genel yayın yönetmenlerinin de katıldığı toplantıda paketi açıklayan Başbakan, konuşmasında 52 kez ‘millet’, 39 kez ‘demokrasi’, 32 kez ‘hak’, 20 kez ‘özgürlük’, 38 kez ‘biz’ dedi.
Erdoğan şöyle konuştu:
“Gönül isterdi ki, 11 yıl önce bir tek paketle tüm yasakları kaldıralım, bütün özgürlüklerin önünü açalım. Ancak, Türkiye siyasetinin buna müsait olmadığını aziz milletim çok iyi gördü ve görüyor. Artık Türkiye’de, kimlik dayatan, makbul vatandaşı tanımlayan, vatandaşlarının kökeniyle, inancıyla, dünya görüşüyle uğraşan bir devlet yoktur. Artık Türkiye’de, vatandaşının taleplerine, feryadına kulak tıkayan, vatandaşını asimile eden bir devlet anlayışı yoktur. Diğer taraftan bir başka zihniyetin, daha paket açıklanmadan, ‘Dağ fare doğurdu’ bahanesini hazırladığını tahmin edebiliyorum. Paketten, insanoğluna ölümsüzlük iksiri bekleyenler, irrasyonel bir beklentinin içindedirler ve kuşkusuz hayal kırıklığına uğrayacaklardır.”