MEHMET KOÇ


YÖNETENLERı DENETLEME HAKKI


AKP döneminde hukukumuza giren ?Bilgi Edinme Hakkı? aslında çok önemli bir reformdur. Avrupa Birliği müktesebatına uyum çerçevesinde nihayet insanlarımıza da bu hak tanındı. Bilgi edinme olanağı yaklaşık beş yıldan bu yana Türkiye?de de var.


         Ancak hemşerilerimizin bu haktan yeterince yararlandıkları söylenemez. Çünkü insanlar henüz böyle bir uygulamaya alışık değil. ?Ne olur ne olmaz resmi makamlardan hesap sormak neyimize, bakarsınız ters teper? diye endişe edenler büyük çoğunlukta. Dolayısıyla henüz böyle bir talep alışkanlığı yerleşmemiş durumda. Demokratik yeniliklere tam adapte olamamaktan olacak ki, bölgemizdeki resmi makamlar tarafından,yapılan işlemler hakkında vatandaşlara bilgi verme olgunluğunun da tam yerleştiği söylenemez.


         O nedenle, özellikle kimlerin bu haklardan yararlanabileceği, bu hakkın hangi kurum ve kuruluşları kapsadığı, hangi konularda bilgi ve belge istenebileceği ve takip edilecek usül hususunda, yetkili makamların ya da sivil toplum kuruluşlarının hemşerilerimizi aydınlatması gerekir.
         Bu konuda çıkarılan kanuna göre vatandaşlar bütün resmi kuruluşlardan bilgi ve belge isteyebilir. Yarı resmi olarak kabul edilen ticaret, ziraat ve esnaf odaları bile bilgi edinme yasası kapsamındadır. Teknik tabirle;kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının tamamı bu kapsamdadır.


         Bundan da anlaşılıyor ki;bir şahıstan veya bir şirketten,bu kanuna dayanarak bilgi ve belge istenemez. Kanunda belirtilen esaslar içinde, vatandaşlar kurum ve kuruluşlardan bilgi ve belge isteme hakkına sahiptir.
          Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kanunun belirlediği istisnalar dışındaki her türlü bilgi ve belgeyi, yine kanunun belirlediği süre içinde başvurana vermekle yükümlüdürler. Onun için bu yasada;başvuruların etkin, hızlı ve doğru bir şekilde sonuçlandırılması için, gerekli idari ve teknik önlemlerin alınması yükümlülüğü de getirilmiştir.


          Başvuru üzerine istenen bilgi ve belgelerin ?on beş iş günü içinde? teslim edilmesi gerekiyor. Ancak ıstenen bilgi ve belge,başvurulan kurum ve kuruluş içindeki başka bir birimden temin edilecekse, yahut başka bir kurum ve kuruluşun görüşü alınmak gerekiyorsa, ya da başvuru içeriği birden fazla kurum ve kuruluşu ilgilendiriyorsa bu süre ?otuz iş günüdür?.


          şayet; istenen bilgi ve belgelere erişim için bir harcama yapılması gerekecekse, idare başvuru sahibine durumu bildirir. Bildirim tarihi itibariyle ?onbeş iş günlük süre? kesilir. Başvuru sahibi,onbeş iş günü içinde istenen ücreti ödemezse talebinden vazgeçmiş sayılır.


          Bilgi ve belge istemlerinin cevabı,yazılı olarak veya elektronik ortamda başvuru sahibine ulaştırılır. Başvurunun reddedilmesi halinde;bu kararın gerekçesi ve buna karşı başvuru yolları belirtilir. Bu başvuru yolları esas itibariyle idari yargıya başvurmak suretiyle olur.


          Ancak istem;Devlet sırrına veya Ülkenin ekonomik çıkarlarına ilişkin olduğu gerekçesiyle reddedilmişse, başvuru sahibi, yargı yoluna başvurmadan önce ,kararın tebliğinden itibaren ?onbeş gün içinde? Bilgi Edinme Değerlendirme Kuruluna itiraz edebilir. Kurul,bu konudaki kararını ?otuz iş günü içinde? verir. Kurum ve kuruluşlar, Kurulun istediği her türlü bilgi ve belgeyi? onbeş iş günü? içinde vermekle yükümlüdürler. Kurula itiraz,başvuru sahibinin idari yargıya başvurma süresini durdurur. Kurul itirazı reddederse, yasal süresi içinde idari yargıya başvurma hakkı doğar.

         Bilgi edinme hakkı, çağdaş ve demokratik bir haktır. Çünkü bu hak sayesinde insanlar, kendilerini yönetenlerden  hesap sorabilme ve yaptıkları faaliyetler hakkında bilgi alabilme durumuna gelmişlerdir. Bu da bir kısım çevrelerin istemediği, fakat girmeye gayret ettiğimiz Avrupa Birliğinin bize bir armağanıdır.
  • Salı 4.1 ° / 0.2 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • Çarşamba 3.5 ° / 0.1 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • Perşembe 3 ° / -0.2 ° Orta kuvvetli yağmurlu

Ağrı

19.03.2024

  • İMSAK 04:42
  • GÜNEŞ 06:06
  • ÖĞLE 12:21
  • İKİNDİ 15:45
  • AKŞAM 18:25
  • YATSI 19:43