ÖZEL ıDARE NE GÖZEL ıDARE?
Yerel yönetim dendiğinde ilk akla gelen belediyelerdir. Daha doğrusu halk arasında yerel yönetimler daha çok belediyeler olarak biliniyor. Çünkü insanlar doğumundan ölümüne kadar hatta öldüğünde bile belediyelerden yardım ve hizmet görüyorlar.
Oysaki yerel idareler tanımı aynı zamanda özel idareleri de kapsıyor. Nasıl ki belediyeler kent insanına hizmet vermekle yükümlü iseler, özel idareler de kırsal da yaşayan halka hizmet etmek için kurulmuşlardır. Fakat çoğu insan özel idarelerin yerel yönetim olduğunun farkında bile değiller. Çünkü özel idare belediyeler gibi çalışmadığı gibi halka hesap verme gibi bir sıkıntıları da yok.
Belediye ile özel idare arasındaki fark; belediyelerin sermayesinin %100?ü halktır. Özel idaredeki halkın temsil gücü ise % 49?larda. Devletin özel idare yönetimindeki payı ise %51. Dolayısıyla özel idarede halk azınlıkta, azınlıkta olduğu için de özel idareden yeterince hizmet alamıyor, hizmet alamadığı gibi, özel idarenin başı olan vali ve genel sekreterden hesap da soramıyor.
Onun için boşuna dememişler: Özel ıdare Gözel ıdare?. Çünkü Özel idareler tamamen merkezi idarenin emrinde ve oradan alınan talimatlara göre hareket ediyorlar. Zaten özel idarenin başı olan Vali ve genel sekreter hükümet tarafından atanıyor. O nedenle Özel ıdareye yerel yönetim tanımlaması getirmek çok da uygun düşmüyor.
Öte yandan, özel idareler layıkıyla çalışmadıkları ya da asli görevlerini tam olarak yapmadıkları için kuruluş amaçları iyi bilinmiyor. Onun için de seçmenler adem-i merkeziyet için siyasileri pek zorlamıyor. Eğer Özel ıdare de belediyeler gibi halkın istekleri ve kuruluş amaçları doğrultusunda faaliyet gösterseydi, adem-i merkeziyete geçmek için seçmen baskısı daha çok olacaktı.
Baksanıza, 81 il içinde sondan birinci olan Ağrı?nın Özel ıdaresi tarafından alınan lüks binek araçlarına. Özel ıdare yöneticileri halkın oyları ile göreve gelmiş olsaydı bu savurganlık yapılamazdı. Daha doğrusu yöneticiler bu savurganlığı yapmaya cesaret edemezlerdi.
Çünkü seçimle iş başına gelen organlar halkın istemleri doğrultusunda hizmet etmek ve sonuçta da halka hesap vermek durumundadırlar. Aksi durumda bir sonraki seçimde alaşağı edilmeleri mümkündür.
Denilebilir ki ıl Genel Meclisleri de seçimle geliyor ve neden bu gibi savurganlıklara izin veriyor. Ağrı gibi geri kalmış illerde, ıl Genel Meclislerinde henüz bu bilinç tam olarak oluşmadığı gibi, bir çok meclis üyesi kendisini bağımsız görmemekte ve bazı meclis üyeleri de çoğu zaman yetki ve konumlarının farkında bile değil.
Başta da belirttiğim gibi özel idarelerin yönetimi tıpkı belediyeler gibi seçimle göreve gelseydi, yerel idareler daha çok önem kazanacaktı. Yerel ıdareler vatandaşı doğrudan ilgilendiren hizmetler sundukları için vatandaş daha fazla yerel yönetimlere sahip çıkacaktı.
Oysaki vali ya da genel sekreterin öyle bir derdi yok. Çalışsa da çalışmasa da onların makamlarına halel gelmez. Zira bu görevliler için önemli olan halk değil iktidar partisidir. Bölge milletvekilleri iyi geçinip hükümete de şirin göründüler mi hizmet o kadar önemli değil?
