Nereden çıktı bu günübirlikçilik, niye ihdas edildi şahsen anlamış değilim. Çünkü durup dururken adeta bilinmeyen bir el tarafından başlatılan bu uygulama, tabana yayıldıktan ve insanlar için vazgeçilmez duruma geldikten sonra her nedense sahip çıkan olmadı.
Neticede hiçbir gümrük rejimine tabi olmayan ve özel bir mevzuatı da bulunmayan günübirlikçilik, sonunda tamamen gümrük muayene memurlarının insaf ve inisiyatifine terk edildilmiş durumda.
Öyle zaman oldu ki, ilçede bir siyasi eylem olduğunda bile, gümrük memurları ? asayişi bozuyorsunuz? diye günübirlikçilerin giriş ve çıkışları engelleyebiliyorlar.
Geçmişte yurt dışına çıkan vatandaşlar istisnasız olarak 70 lira çıkış harcı ödüyorlardı. Fakat aynı gün içinde Yunan adalarına gidip gelen tatilcilerin itirazları üzerine hükümet, günübirlik olarak yurt dışına gidip gelenlerden harç almamaya karar verdi.
O dönemlerde Türkiye?deki hayat pahalılığının yüksek oluşu, ıran?da da temel gıda maddelerinin ucuzluğu nedeniyle, bu kere denildi ki ? isteyen gitsin ıran?dan ihtiyaçlarını karşılasın, aynı gün içinde dönüş yapılırsa, bu gidiş gelişler günübirlik olarak değerlendirilecek ve 70 liralık çıkış harcı alınmayacak?
ıran?a çıkış yapmanın maliyeti azalınca, hemşerilerimiz de yoğun bir şekilde ıran?a giderek beraberlerinde yiyecek maddeleri getirmeye başladılar.
Muhtaç hemşerilerimiz bu şekilde kendi ihtiyaçlarını karşıladıkları gibi, getirdikleri malların bir kısmını da satarak, bu işten para da kazanmaya başladılar.
ıran?a gidiş gelişler çok yoğunlaşınca, bu kere yolcu salonlarında fiziki sıkıntılar ortaya çıktı. Bunun için de çözüm bulmak adına, aynı çevreler ? minibüslerle ile gidip gelin, bu şekilde çok sayıda kişi bir araçla beklemeden geçebileceği gibi, daha fazla yiyecek maddeleri yanında, ayrıca ucuz motorin de alırsınız?
Yetkililerden bu şekilde sözlü icazet alan vatandaşlar, bu sefer de arabalara yöneldi, gidiş gelişler minibüslerle yapılmaya başlandı, borç harç kısa sürede yüzlerce minibüs alındı. Minibüsler çoğalınca, bu sefer de araba yolu yetersiz hale geldi ve sıra uygulamasına geçildi.
Sonrasında minibüslere kotalar getirildi ve yaklaşık 10 günde bir sıra gelmeye başladı. Bu da yetmedi, ıran?a gidenlerin orada en az üç gün kalması istendi, aksi durumda yolcu beraberi mal getiremeyecekleri ve çıkış harcı alınacağı söylendi.
Sonunda iş tamamen zıvanadan çıktı, minibüslerin senetleri ödenemedi, icralar başladı, mağdurlar tarafından dernekler kuruldu, yürüyüş ve eylemler başladı, yollar kapatıldı vs.
Böylece hiç bir şey başlandığı gibi yürümedi. Başlangıçtan beri madalyonun diğer yüzü görünemediği için, dolayısıyla halen yaşanmakta olan sorun ve sıkıntıların meydana geleceği de düşünülmedi.
Tabiri caiz ise tam bir Ergenekon planlaması gibi. Öyle ki sanki başlatılan bu uygulama, sırf toplumsal sorunlar çıksın ve böylece bir anarşi ortamı oluşsun diye, meçhul eller tarafından planlandı ve hayata geçirildi.
Aslında devam etmesi çok mümkün ve kolay olan bu uygulama, sonunda içinden çıkılmaz bir duruma getirirldi. Öyle ki uygulamanın bir günü diğerine uymuyor. Çünkü yazılı mevzuatı olmadığı için tamamen takdire dayandırılmış.
Oysa ki sürdürülmek istenmesi halinde yapılacak işlem çok basit. Günübirlikçilerin girişleri çabuklaştırılırsa bu konudaki bütün şikayetler kısa sürede ortadan kalkar.
Ayrıca yolcu beraberinde getirilecek malların oluşturacağı ekonomik faaliyet,kısa sürede tabana yayılacak, dolayısıyla insanlar boş oturmaktan kurtulacağı için bir çok toplumsal olayın da önüne geçilmiş olacaktır.
O nedenle bazı kamu görevlileri sadece kendi işlerini yapmalı başka kurumların işlerine karışmamalıdır. Çoğu zaman Doğubayazıt?ta bir eylem olduğunda, Gürbulak Gümrük Müdürlüğü hemen polisiye vaziyet almakta, sözüm ona eylem yapan vatandaşlara gözdağı vermek ya da cezalandırmak adına günübirlikçilerin giriş ve çıkışları engellenebilmiştir.
Oysaki her kurum kendi işini layıkıyla yaptığı takdirde ancak o zaman başarılı bir kamu yönetimi ve vatandaş memnuniyetinden söz edilebilir.
Aksi durumda devlet daireleri gayri yasal olarak kendisine başka görevler yüklerlerse, asıl o zaman anarşi ve kavga olur.
