MEHMET KOÇ YAZIYOR Türkiye?de isim yapmış inanç merkezlerine baktığımızda, aslında bu merkezlerin içinde Doğubayazıt?ta olmalıydı. Çünkü Doğubayazıt?ın bu unvanı alması için o kadar çok nedeni var ki. Ehmede Xani, Xelife Yusuf, şığ Mustafa, şığ Reşit, Mela Musa gibi isimler ile ıshakpaşa Sarayı, Ağrı Dağı, Nuh?un Gemisi ve sizlerin ilave edeceği bir çok değer var. Bütün bunlara rağmen ne yazık ki bu varlıklarımızdan yeterince yararlanamıyoruz. Ehmede Xani gibi bir zat Doğubayazıt?ta yatıyor. Bu büyük zata, daha çok siyasal ve sosyal açılardan yaklaşılmaktadır. Bunlarla birlikte Ehmede ğani?nin halk arasındaki imajı, aslında daha çok inanç ağırlıklıdır. Nitekim Ehmede Xani hakkında anlatılanlara bakılırsa; hacca gidenler Kabeyi ziyaretleri sırasında Ehmede Xaniyi gördüklerini söylüyorlar. Bu çok yaygın bir ifade. Daha başka ifadeler de mevcut. Halk arasında Xelife unvanı alan merhum Xelife Yusuf?un mezarı, aslında tam bir ziyaretgah olmalıydı. Yine kendileri gibi aynı değerde olan ve bölge halkı tarafından sevilen ve bir o kadar da sayılan Xelife Yusuf?un oğlu rahmetli şığ Mustafa?nın mezarı da aynı mekanda bulunmaktadır. Kurulacak bir vakıf ya da dernek vasıtasıyla bu zatlar kendilerine yakışır bir şekilde tanıtılabilir ve yoğun bir ziyaretçi akını sağlanabilir. Gene çok mütevazi bir mekanda ziyaretçilerini kabul eden ve yapmış olduğu mescitte sevenleri ile birlikte ibadet eden, bu güne kadar hiş bir sıkıntı yaratmayan ve çevre il-ilçelerden çok sayıda ziyaretçisi gelen şığ Reşit daha da tanıtılabilir. Halen aramızda yaşayan mela Musa?ya bile doğru dürüst sahip çıkmıyoruz. Mela Musa (Musa Geçit) tabiri caiz ise dini konularda tam bir otorite. Mela Musa tarafından verilen fetvalar bölgedeki bütün din adamları arasında adeta iştihat olarak kabul ediliyor. Emekli olmasına rağmen mütevazi olanakları ile açmış olduğu bir mekanda öğrenci yetiştirmek suretiyle, hayırlarda bulunmaya devam ediyor. Bunların her biri başlı başına birer inanç ve turizmi noktası. Doğubayazıt?ta bu değerlerden daha da söz etmek mümkün. Önemli olan bu noktaları yeterince tanıtmak ve gerekli ilgiyi göstermektir. Günümüzde insanlar yoğun bir şekilde inanç merkezlerini ziyarete gidiyorlar. Bu ilçede bile, her yıl düzenli olarak onlarca otobüs dolusu hemşerimiz Adıyaman?a, Gaziantep?e ve Trabzon gibi illere giderek buradaki din adamları ile görüşüyor ve onların hayır duasını alıyorlar. Bu trafik gün geçtikçe daha da artıyor. Bu inanç merkezlerinden bir de Doğubayazıt olabilir. Hem Müslümanlar için hem de diğer semavi dinlere mensup insanlar için. Çünkü Ağrı Dağı Kutsal olarak kabul ediliyor. Aynı şekilde Nuh?un Gemisi de ıncil ve Tevrat?ta geçtiği için gene kutsal olarak görülmektedir. Gene ıshakpaşa Sarayındaki ıshakpaşa Camii ve Saraydaki harem ve selamlık da aynı şekilde. Bu itibarla başta ilçedeki turizmciler olmak üzere bütün yetkili ve etkililer Doğubayazıt?ın bu inanç turizmini ön plana çıkarmaya gayret etmelidir.